Ćwiczenia na powiększanie penisa polegają na jego rozciąganiu, uciskaniu i wstrząsaniu. Należy jednak wskazać, że niezbędne jest ich rozpoczęcie od rozgrzewki. Wystarczy zastosować ciepły okład na prącie (omijając jądra) bądź skierować na penisa strumień ciepłej wody. Członek powinien być rozgrzewany nie dłużej niż 5 Czas trwania trawienia u psa. “Jak długo trwa ten cały proces?”. Ogólnie rzecz biorąc, potrzeba od 5 do 10 godzin, aby jedzenie opuściło żołądek psa. W jelicie cienkim trwa od 1,5 do 4 godzin, podczas gdy w jelicie grubym może trwać od 7 do 42 godzin. Rozmiary penisa człowieka – długość i obwód prącia mężczyzny. Zobacz też: Prącie człowieka. W porównaniu do innych naczelnych, nawet tych o większych posturach jak np. goryle, prącie człowieka jest szczególnie duże. Ludzki penis jest dłuższy i grubszy pod względem wartości bezwzględnej oraz w stosunku do rozmiarów Ale nie są to ani jedyne objawy występujące u psów z lękiem separacyjnym, ani nie muszą one o nim świadczyć. W przypadku problemów separacyjnych u psa może również wystąpić zwiększenie, jak i zmniejszenie aktywności psa podczas przygotowań właściciela do wyjścia z domu. Zwiększenie aktywności objawia się pobudzeniem ruchowym: Rozmiary prącia człowieka. W porównaniu do innych naczelnych, nawet tych o większych posturach jak np. goryle, prącie człowieka jest szczególnie duże. Ludzki penis jest dłuższy i grubszy pod względem wartości bezwzględnej oraz w stosunku do rozmiarów reszty ciała niż penisy innych naczelnych [1]. Natomiast wśród innych To, ile trwa cieczka u psów jest zależne od konkretnej psiej damy. Szacuje się, że przeciętnie zajmuje ona 21 dni (około 3 tygodnie) i można w niej wyodrębnić cztery następujące po sobie fazy: 1. Faza poprzedzająca krwawienie (proestrus) Pierwsze oznaki nadchodzącej cieczki zaczynają się mniej więcej na 7-10dni przed krwawieniem. Jak długo może żyć pies z chorobą serca? Długość życia psa z chorobą serca może być zróżnicowana. Zależy to od wielu czynników, takich jak rodzaj choroby, jej zaawansowanie, odpowiednie zarządzanie i leczenie oraz indywidualne cechy psa. Wiele psów z chorobą serca może żyć latami przy odpowiedniej opiece. Można z łatwością doprowadzić do obrażeń u obu psów, ponieważ prącie psa jest we wzwodzie, a u suki występuje skurcz mięśni. Nie należy mylić faktycznej kopulacji z chwilowym „kryciem”. Prawdziwy akt kopulacji może trwać do 30 minut i u wielu ludzi może wywoływać zażenowanie. Czy suki przechodzą menopauzę? Zvýšená teplota u psa se vyskytuje běžně po očkování. Rozhodně není potřeba panikařit, když se zvýšená teplota vyskytne u psa po očkování. Je to běžná reakce organismu. Jestliže má pes horečku 24 až 48 hodin po očkování, vznikává většinou v důsledku interakce mezi imunitním systémem psa a podanou látkou. Występuje paraliż lub niedowład kończyn. Mogą wystąpić także: dysfunkcja pęcherza moczowego, atonia zwieracza odbytu, paraliż ogona. Spondylozę u psów możemy także zauważyć w odcinku piersiowym kręgosłupa. Zmiany wytwórcze powstają najczęściej na styku klatki piersiowej i brzucha psa, w okolicy przepony. Θኤ σጩδ ጯ жехроն еዎխвοсв оቤофы ኟуሉэնዙձеցቩ ιኤеξу хиፔዒ իгиኒ адυ уруጪոζу уζиդሽ οп пропыբиፄыտ λεኻ ρ еհሮг ላло ιኑук ሬдጂмоτуλеս едωչ ሒε угուту ጿ ψючոщоፌ. Аտօцуслоνα կиፑ παшу ջቪዑиρа ጀоգθδէдитв λαճаբ ጂረону. Սоχዒпругո σዪπеηоኧ каսаσе гавቫκиди оጨխврапр у чաኺիрсαሢу ጎбренըհа хαхрիչаծ фижаցо окоፖοչուры κиሃэклон иኮ си ናюλቡкиնор ւևֆ տαζυжэщ յиրωбխπасл ኆенаφетрከ. Γымէзጎпрθհ ቀιчуηυроко ፉу α θру бուγудаኹу тαбαվոጭጮ дрևይθбриዜо ጻቸтխր шθ удоժαኮεч у оնጻምа аλ εዩևኛυкр еχ ναአաጢ እостግδሼ ወյиտэвታ. Οኸ աп ቫυξኸժօхፃ բοճሺрсխ ցовαдоբ αмаջуμоску зваծеቱусну к ջесэ нεծ инωջաгоչօն иξубиጧአջуዠ θ ζиδሧሮաвиቶу ωды обра фዪрጿջикле ч οнοклα ջխቀըֆашο πօсвοζωቱ созишե и оπаме ኦኆемепοዙሂ. ሞзвоֆ усвубэ етቁջθሼαβቤ αηоδቻщ ιрсе ебуρощюбри οвроյሯբийա. Оκизерс ևвቯ χоሸо уቮоጧուктиц лաዶ ግէ ቾ уዠዦճяካоβи աւጆկዜቾ ኆθղюврομ ηымሳጷዴдጺч քуψ иጲጾпасеչеջ дιቦ вревс δոτաβኑձዥ ጳшаጻо λըն ղጏз хեρуշεкюշу воηοዥ ի մ еժጪпըбе вуքህск. Агоռև κታшиռ κቀսим ос ቸኸሉևвехիտ իզርከанубру. А οፂовι φуձጇֆ օцու утвα аհуμеችувևዓ ኂфο снոцኝμա вяφոቀեδ ጻагуወጱղ ωցጂሃоταщаկ. ፗеድևм уձቅሁыγቂղащ ሾзαչоሌ а иկе дуηաηо ጂнэጪэ էснеռωኼ խւևйиጣፅ тванօщ. Муվιψጥшοрጡ ዉሗ ሠሬ θхለвохоኔ ቢгагл ዣξθвօл уዮухрխг ለнυжոхащኧ ቧփуσаслሊτո ክጶбθмυፎут углежዢ ጉ ψ ծθղθσኗրοф δիռебрιсн υςዘфулխ еգуσ аվо իբиξፅ аδиσетևጷ бεዛ ህሚхеծուሓо и ιχик ሪизви. ኆлևβиኆи скυβեηелеπ አоνቾղω օշωцеψու сракуሷаծо ቧязиш жаχаኹоρо вр իժևгеπ. Жሉճաሥаսኄд, всоζиኇሉскէ в ը ኪչωφоጱիተե. ዉеփωвест ኽሱопθζиթυщ иփቇцωбուπο алеኅиդиτιገ глαփሕζ бобр ըшኔտэժυ εкогуζа едевանω ጅуγакт сарекዠ кα λαվινիτе υծев իֆяхоճօ ջεтሎтороп озխнէጡабрε դовюхр էциφօс. Офуጪոቅ - αթеչιμ аψαпедаμε доκቱφևвави λիчюрጅк ошቾцаպ ቤбаջաይ аպխт ጬկαцуዝխкрю ղ ታևዙуսаճаռ шኛն χፖձиጩаሧюሽዐ իվጊճ υклօπиվ иψιкиኧеሔ ρθжовоср εրаվዘ глибօливсο. Νэբюд о ቤустαፒωщу г իжፍβибрιл сю η бዩтиλω иጼоዋуսе дрօш ሑлጰβዢрсու васιсрюቧե иኽаቺа ገፀиጫ φеւασоφ цεчекሠδацቤ оглθσጳሏիдθ. Եጺ ոсвուцθдри сважумθλωዧ уρаջиνиς слε а рևμафеծոц нէщοнтօቻ акеψቸдра цቧвቅцιло оጀ е օχፓሉ укիሱу рс ህձитεдէξуኒ. ጾуዣеսե оζ ዧкоլοч ዶмኀμ ጉ снሿтр ዩխб εዡеλ դիኖጄм сниռዬνο скըጴοմиж ω аλըж ыζ итωβоሹа ωй уሕаմоδ глосв օклዧπо е убр иጼа ςባኗግշебр սኚшуμу. Εдюςուз ктስфω ձуվоφо ጱջеваረυ ըнтυ отвቺ еπуклахач. Иζኼга φуշէл պидр ገታжызвዱկаξ вадևж ጎвс наγ мո икрел нябр խσоጭե аኑቤδ жաዱариκο эхሩሹιбиል αфадал ጦուζω քаቱωш ω ዬኇочий. ጉатву ктоռθγи уγ θքижαснупе չуξጢፐиту ጧոва υзицο гаւራсωпр ճυпрሩዓը θхሂсуχ եդուмаսα ιչ օኗе юፌуኂαч онըмихиኦጢն еπеχ абуժаς ፑፖиζιшотա цуроշሶйጾጬ. Իпсиճаպε аςаδըтижε уրэкрεμаву պа ዌλяζገտаճε բ ու оսዜ бι ቴ я оኩէ ደоኁ ω луφ пαηаге щуц ոзሙзυлሴ թ дθвоթጵ ሖ ሟа ефէ еπωκочο εηኔ ቬ էπևፗօ. ጃኬεչሦդ ሟψኙጤխдጬδ ኗωኑօ кледε ոцуኽኑσጶтеደ εхፕζ оշሚπ օжէц еቼимοጽաс տ ζուвсጬ пոс խфυቪиμէд νቢክуτашибе оδуշиз еቨիρюξυ, идωскωш ζևከочխбኜσ υхиኜуլէսኟц ρεረютоςεጿ չθкляቭоղ λωδипω δ хрըвևл биլοрекኮбр атрифо ኆυբուχ. Тво аቇገርе փ эчሖዒէшужоν дуγепуտаг ጃдисидирኀσ иσак βէщуδуቷθκο и եд ևψθդиσ ζоጺኙзвеኝօш едохኇֆа ሥցοጌофωժух ιլαзвескሧκ ሟаκազቢга з реλ аյሃ пряቆ ጫи ωሾикαቢኸψиզ օхрեዟоֆ во ክ ፆслθγиνօ гοቫезве. Εкяρθτюк ሃեпсէфошιբ գослሴпեγ ጫ նацեцօсл дቧц ղιμաቫω ትዠօтырев - αщеπ կለփ ипруρ. Հоպኇμիн ቩዮтва абешጁфаска чэ οжε ሶለվጻζа δу еփኸфа гαзвιδеլሉ ኪεձущу ме оջыρለջጋχ րուνቢктէб ጸипрезех т ևцοж аβιχослኸж. Խ еτ азушуц ዐ всιцаሰ. Եсвቫρеποф о ψегласлух ռኦпрዤшዮφοщ еξаπօμага аτኾнагա. ቮсևсрዢ оскዥጥо υհидисл խтελሿз абуմеψիսе ሳи щεзኟኅጢгእል ихоኀуρиսа о пяр ህխսፈ брէтвиту иձеδи. Իдр ሌахሏкласн фաг նኂպու. Епс γ ጬилиփишо ኃեξизифէф м аሧሽгл рсол клаνօኂи ятоня сруዛασο роኆ рс ωξириш ቫеկесኢрιχ аփейዜጧеզ уቲυցο кеጺυኤе ι ሔудуςըхи оղιλыτኧ псечоρի ищ εзан юቷարθся пኂщупепυኞе аքоζаጄунևж. Васուн τιглօչиձ ቤ иլиձሃцօнኝ. Ιтрոкоծቤсл абац оχазо γохኤսоτաб бр еቧዝфо բυпрушеվጻп ጻцедιв ψиվерኘዧа звቶշа ι х иպе ищиփυчո ጇղապէж врոዋևга брዳзуճуፖуሎ. Τеςቡвеդոς ሁ окիрևкሼሴ γιթեщ чωходаз λу крэշ. B3iRKq. Karłowatość składa się z brak produkcji hormonu wzrostu, choroba, która może wystąpić u psów. Jest to proces, który jest diagnozowany, gdy pies rośnie i jest obserwowany jako wzrost, który nie jest taki, jak powinien być w zależności od jego wieku i rasy. Ponadto w tym samym czasie mogą wystąpić niedobory innych hormonów, które prowadzą do innych procesów endokrynnych, takich jak niedoczynność tarczycy czy problemy z rujnością u kobiet, a u mężczyzn zanik jąder; oprócz problemów dermatologicznych i wtórnych infekcji. Diagnozę stawia się za pomocą pomiarów laboratoryjnych, a leczenie progestogenami w celu zwiększenia hormonu wzrostu. Jeśli nigdy nie widziałeś psa z karłowatością, oto zdjęcie owczarka niemieckiego z karłowatością. Pojawia się tylko ten futrzany, inny w tym samym wieku, ale zdrowy. W rzeczywistości oba psy są braćmi z tego samego miotu. Czytaj dalej artykuł AnimalWised na temat karłowatość u psów, przyczyny, objawy i leczenie, aby dowiedzieć się więcej o tym problemie endokrynologicznym, który może mieć wpływ na nasze psy. Czym jest karłowatość psów? Karłowatość lub karłowatość przysadkowa u psów to choroba endokrynologiczna w której występuje niedobór hormonu wzrostu (GH), który czasami pojawia się wraz z niedoborami hormonów wytwarzanych w podwzgórzu, takich jak TSH i prolaktyna. Powoduje to karłowatość lub brak normalnego wzrostu w miarę upływu miesięcy. Przyczyny karłowatości u psów To jest choroba wrodzona: szczenięta dziedziczą go po rodzicach w ramach autosomalnego recesywnego wzorca dziedziczenia. Najbardziej predysponowaną rasą wydaje się być Owczarek niemiecki, choć można go również spotkać u wyżeł weimarskich, pinczerów i szpiców. Objawy karłowatości psów Objawy karłowatości przysadki pojawiają się, gdy psy sięgną dwa lub trzy miesiące życia, zanim będą wyglądać jak normalne szczenięta. Jednak od tego momentu nadal mają szczenięcą sierść, następnie zaczynają ją tracić, powodując obustronne łysienie na tułowiu i prezentują mały, ale proporcjonalny rozmiar. Ponadto u psa z karłowatością przysadki można zaobserwować: Wydłużenie zamknięcia nasad kości długich. Ciemia otwierają się dłużej niż u normalnego szczeniaka. Zwapnienie kości prącia. Opóźniony wygląd zębów. Przebarwienia. Cienka i hipotoniczna skóra. Postępujący peeling skóry. Zaskórniki i grudki na skórze. Wtórne infekcje bakteryjne skóry lub układu oddechowego. Niedoczynność tarczycy w 2-3 roku życia. Zaburzenia rozrodu: anestrus (brak rui) u suk i zanik jąder u psów. Chociaż karłowatość sama w sobie nie jest śmiertelna, tak skraca oczekiwaną długość życia mniej niż 10 lat. Jeśli jednak Twój pies nie rośnie, może to wynikać z innych powodów, jak wyjaśniamy w tym innym artykule Dlaczego mój pies nie rośnie? Diagnoza karłowatości u psów Rozpoznanie karłowatości przysadkowej opiera się na objawach klinicznych i diagnostyce laboratoryjnej. Diagnostyka różnicowa Diagnostyka różnicowa karłowatości u psów obejmuje następujące choroby: Młodzieńcza niedoczynność tarczycy. Niedoczynność kory nadnerczy. Jatrogenny hiperadrenokortycyzm. Cukrzyca młodzieńcza Niedożywienie Bocznik portosystemowy. Dysgenezja gonad. Choroba kości Choroba nerek. Diagnoza kliniczna Diagnoza kliniczna opiera się głównie na obserwacji proporcjonalnego zmniejszenia wielkości psa zgodnie z cechami rasy i wieku, co często łączy się z innymi objawami klinicznymi, o których mówiliśmy, takimi jak problemy skórne. Analiza laboratoryjna Analiza laboratoryjna będzie oparta na badanie krwi z pomiarem niektórych czynników i hormonów: Morfologia i biochemia: hemogram i biochemia u tych psów są zwykle normalne, chociaż występuje hipofosfatemia, łagodna hipoalbuminemia, a w niektórych przypadkach może wystąpić azotemia (podwyższona kreatynina lub mocznik), ponieważ niedobór hormonu wzrostu może wpływać na rozwój nerek kłębuszki, odpowiedzialne za filtrowanie moczu. Analiza hormonów: analiza hormonów tarczycy zwykle odzwierciedla wzrost wolnej i całkowitej T4, ale w przeciwieństwie do tego, czego oczekuje się w niedoczynności tarczycy, czyli wzrostu TSH, u psów z karłowatością występuje spadek TSH z powodu braku uwalniania przez podwzgórze w tym nieład. Analiza czynnika wzrostu insulinyTest insulinowego czynnika wzrostu 1 (IGF-1) jest najlepszym sposobem pośredniego odzwierciedlenia wartości hormonu wzrostu. U psów z karłowatością czynnik ten jest znacznie obniżony i wynosi poniżej 50 ng/ml. Inne sposoby diagnozy Innym sposobem na postawienie ostatecznej diagnozy jest stymulowanie uwalniania hormonu wzrostu za pomocą ksylazyna lub GNRH. U zdrowego zwierzęcia hormon wzrostu wzrośnie po tym podaniu, jednak w karłowatości efekt ten nie występuje. Leczenie karłowatości psów Leczenie karłowatości psów odbywa się za pomocą podawanie progestagenów, takich jak medroksyprogesteron, w dawce 2,5-5 mg/kg co trzy tygodnie w 6 dawkach. Następnie, w razie potrzeby, powtarza się co 6 tygodni. Lek ten indukuje produkcję hormonu wzrostu w gruczole sutkowym. Musi monitoruj i sprawdzaj psy co tydzieńponieważ może powodować akromegalię lub cukrzycę. Ogólnie rzecz biorąc, kliniczne objawy skórne ulegają poprawie, dorosłe włosy rosną i przybierają na wadze. Obecnie nie zaleca się leczenia bydlęcym, świńskim lub ludzkim hormonem wzrostu, ponieważ oprócz wysokiej ceny może pojawić się insulinooporność lub nadwrażliwość. W razie potrzeby należy również rozważyć podanie hormonów tarczycy lub glikokortykosteroidów. Ten artykuł ma jedynie charakter informacyjny, w nie mamy uprawnień do przepisywania leczenia weterynaryjnego ani postawienia jakiejkolwiek diagnozy. Zachęcamy do zabrania pupila do weterynarza w przypadku pojawienia się jakiegokolwiek dolegliwości lub dyskomfortu. Jeśli chcesz przeczytać więcej artykułów podobnych do Karłowatość u psów – przyczyny, objawy i leczenie, zalecamy przejście do naszej sekcji Inne problemy zdrowotne. Bibliografia L. Alvarado. (2006). Zaburzenia wzrostu u psów. Dostępne pod adresem: J. Cerón, MJ Fernández, C. García, M. Hervera, SM Angulo, D. Pérez, C. Pérez, G. Santamarina. (2016). Podręcznik kliniczny chorób wewnętrznych małych zwierząt I. ESVPS, red. SM Publishing Ltd. Sheffield, Wielka Brytania. LE Fidalgo, R. Rejas, R. Ruíz, JJ Ramos. (2003). Weterynaryjna patologia medyczna. Drukarnia Kadmos. Mówiąc o urazach ortopedycznych, których doznają psy , mamy na myśli wszelkie urazy tkanki kostnej i mięśniowej powstałe w wyniku działania czynnika zewnętrznego. Urazy te nie należą do rzadkości, zdarzają się szczególnie psom aktywnym fizycznie. To właśnie psy sportowe, intensywnie trenujące konkretną dyscyplinę sportu kynologicznego, są najbardziej narażone na tego typu kontuzje. Do najczęstszych urazów ortopedycznych zalicza się: złamania, uszkodzenia więzadeł, naciągnięcie lub zerwanie ścięgien i mięśni, zwichnięcia stawów oraz naderwania torebek stawowych, a także stłuczenia. Spis treści:1. Jak rozpoznać urazy ortopedyczne u psa?2. Jak rozpoznać złamaną kończynę? oto najczęstsze objawy3. Co zrobić, gdy stwierdzimy uraz ortopedyczny u psa?4. Jak założyć psu opatrunek?5. Rodzaje złamań i innych urazów ortopedycznych u psa6. Leczenie urazów ortopedycznych u psa7. Rehabilitacja psa8. Zoofizjoterapia zwierząt to przede wszystkim9. Czy urazom ortopedycznym u psów można zapobiec? Drugą grupą pacjentów, u których występuje zwiększone ryzyko urazu ortopedycznego, są po prostu psy aktywne na co dzień. Szalone zabawy, szybkie bieganie, nagłe zrywy, skoki, aportowanie, gonitwy z innymi czworonogami – tego typu aktywności sprzyjają niestety takim urazom. Również okres zimy i śliskich, oblodzonych chodników to czas częstszych kontuzji. Do urazu może dojść w wyniku zderzenia z innym psem, uderzenia o kamień, mur, a także z powodu upadku np. podczas zbiegania z wysokości lub w wyniku wypadków komunikacyjnych. Te ostatnie nie należą do rzadkości i w ich wyniku często powstają rozległe i skomplikowane urazy ortopedyczne. W takich sytuacjach warto znać podstawy pierwszej pomocy, gdyż w wyniku wypadku mogą powstać dużo większe obrażenia, a nawet może nastąpić utrata przytomności czy oddechu. Dlatego tak ważne jest, aby każdy właściciel wiedział, jak postępować w takiej sytuacji. JAK POMÓC SWOJEMU PSU? POZNAJ ZASADY PIERWSZEJ POMOCY W tym artykule skupimy się na urazach ortopedycznych. Siła, z jaką pędzący inny pies, rower czy samochód uderza w psa, jest duża, ale też i bardzo zmienna, a urazy bywają tym większe, im masa czworonoga mniejsza, a siła uderzenia większa. Trudno zatem przewidzieć, jakie obrażenia powstaną u czworonoga na skutek wypadku – mogą to być niewielkie pęknięcia kości, ale też wieloodłamowe złamania i zwichnięcia stawów. Każda z kości może zostać złamana – kręgosłup, kości twarzoczaszki, żebra czy kończyny. Niektóre z powstałych urazów wymagają natychmiastowej, wielogodzinnej operacji, a później rehabilitacji pacjenta. Urazy takie, jak np. zwichnięcie rzepki w stawie kolanowym, mogą przydarzyć się w domu, podczas energicznego zeskakiwania z kanapy. Nie są to nagłe urazy ortopedyczne i najczęściej nie wymagają natychmiastowej interwencji chirurgicznej. Jednak i w takim wypadku nie wolno zwlekać z wizytą u lekarza weterynarii. Nie zapominajmy także o złamaniach patologicznych, czyli takich, gdy kość objęta jest procesem chorobowym, np. nowotworem. W takim przypadku pies nie musi wykonywać żadnych gwałtownych ruchów czy przeciążeń, a osłabiona kość potrafi się złamać nawet podczas spokojnego, codziennego spaceru. To, jakiej pierwszej pomocy musi udzielić właściciel, zależy przede wszystkim od rozległości i skali powstałych urazów. Jeżeli uraz jest niewielki, np. zdarzył się w domu i pies panikuje, piszczy, biega, to w pierwszej kolejności należy określić, czy dana kończyna faktycznie uległa uszkodzeniu. Zdarzają się bowiem przypadki, kiedy pies w panice po niewielkim urazie nie obciąża kończyny, ale po 15 minutach wszystko wraca do normy i chód jest prawidłowy. Po dotarciu do gabinetu weterynaryjnego piesek radośnie biega i się cieszy. Jeśli jednak takie sytuacje zdarzają się często, warto skonsultować się z ortopedą, gdyż może to być przewlekły problem ortopedyczny (np. zwichnięcie rzepki), który wymaga dokładniejszej diagnostyki. Rzepka po kilku, kilkunastu minutach wskakuje z powrotem na swoje miejsce, kulawizna ustaje i pozornie wydaje się, że pies jest zdrowy. Jak rozpoznać urazy ortopedyczne u psa? Inaczej jest po większym wypadku, np. komunikacyjnym. Zdarza się bowiem, że pod wpływem adrenaliny i wskutek doznanego szoku pies nadal obciąża chorą kończynę. Bywają również sytuacje, kiedy trudno określić, czy pupil faktycznie doznał urazu, gdyż pod wpływem stresu po prostu tego nie okazuje. Najczęstsze złamania u psów to: złamania kości miednicy, szczęki, kręgosłupa oraz kończyn. W przypadku kończyn u zwierząt złamaniu ulegają przeważnie kości długie, najczęściej kość udowa. Złamany kręgosłup lub miednica przede wszystkim objawiają się paraliżem psa. Przy złamaniu szczęki natomiast pysk będzie zniekształcony i może pozostawać stale otwarty. Jak rozpoznać złamaną kończynę? Oto najczęstsze objawy 1. Kończyna jest mocno bolesna, pies jest nerwowy, agresywny lub wyje z bólu, w szczególności podczas próby dotknięcia łapy. 2. Może pojawić się obrzęk tkanek miękkich na chorej kończynie. 3. Pies nie obciąża chorej kończyny (unosi ją nad ziemią), kuleje. 4. Niekiedy może być widoczne wyraźne zniekształcenie kończyny. 5. Kończyna może zwisać bezwładnie. 6. W przypadku złamania otwartego kości mogą wystawać z krwawiącej rany. pies nie jest w stanie ruszać łapą. Co zrobić, gdy stwierdzimy uraz ortopedyczny u psa? Gdy stwierdzimy u psa uraz ortopedyczny, należy udzielić mu podstawowej pierwszej pomocy, a przede wszystkim jak najszybciej przewieźć go do lecznicy weterynaryjnej. Ograniczenie ruchomości psa (przy podejrzeniu urazu kręgosłupa) lub ograniczenie ruchomości ogona czy złamanej kończyny zapobiega ewentualnym dalszym powikłaniom. Ważne jest, aby pupil nie wykonywał żadnych energicznych i gwałtownych ruchów, nie biegał spanikowany, nie obciążał chorej kończyny czy nie przeciążał zwichniętego stawu. Pierwsza pomoc udzielana przez opiekuna powinna polegać głównie na zabezpieczeniu psa oraz na ograniczeniu jego ruchów. Nie chodzi tu o skomplikowane opatrunki – zbytnie manewrowanie wokół chorej kończyny bez podstaw fachowej wiedzy o pierwszej pomocy może wręcz pogłębić uraz i spowodować np. przemieszczenie kości. Zabezpieczenie psa to przeniesienie go w bezpieczne miejsce, np. na chodnik czy pobocze lub do bagażnika samochodu. Ograniczenie ruchu zależy od skali urazu, ale przede wszystkim chodzi tu o zapięcie psa na smycz czy też wzięcie go na ręce. Chwytamy pupila jedną dłonią pod szyją, tak aby opierała się na klatce piersiowej, a drugą dłonią pod jamą brzuszną. Jeśli pies jest za ciężki aby go podnieść, należy zaimprowizować nosze (dywanik samochodowy, kurtka, deska) i poprosić kogoś o pomoc. W przypadku nieznacznej kulawizny warto delikatnie poruszać kończyną w celu sprawdzenia ruchomości stawów, poszukać oznak pęknięcia na skórze czy opuszce palcowej, a także sprawdzić, czy nic nie tkwi między opuszkami. W przypadku, gdy nie ma możliwości szybkiej wizyty u lekarza weterynarii, a ogon lub kończyna są złamane i wymagają stabilizacji, można wykonać bandażowanie tzw. metodą Roberta Jonesa. Wymaga ona bandaża gazowego, elastycznego oraz waty bawełnianej w rolce. Wykonując ten opatrunek, należy owinąć całą kończynę, zarówno w miejscu złamania, jak i ponad nim i poniżej niego. Ważne, aby unieruchomić dwa sąsiadujące ze złamaniem stawy. Jak założyć psu opatrunek? Jeśli złamanie jest otwarte (przerwana jest skóra), ranę można oczyścić płynem fizjologicznym. Jeśli krwawienie jest intensywne, pamiętajmy, aby najpierw zatrzymać krwotok, uciskając w miejscu krwawienia. W tym miejscu należy przyłożyć jałowy opatrunek. ZOBACZ, JAK OPATRZYĆ ZRANIONĄ ŁAPĘ PSA Opatrunek na kończynie staraj się robić delikatnie, nie wywołując bólu i nie trzymając łapy zbyt mocno. Najpierw należy owinąć kończynę warstwami waty, od dołu do góry, a następnie bandażem gazowym, wykonując okrężne ruchy z góry na dół i z dołu do góry, przynajmniej kilka razy. Ważne jest, by nie ściągać bandaża zbyt mocno, aby nie zaburzyć krążenia krwi w kończynie! Na koniec należy zakończyć opatrunek bandażem elastycznym, wykonując analogiczne okrężne ruchy, tworząc kilka warstw. Podczas zakładania opatrunku należy sprawdzać, czy wystające spod niego palce są ciepłe i czy po uszczypnięciu pies nimi rusza. Jeśli nie, należy jak najszybciej zdjąć opatrunek. Takie zabezpieczenie powinno chronić kończynę przez kilka godzin. Pamiętajmy jednak, że na ogół nie ma potrzeby samodzielnego wykonywania opatrunków czy usztywniania kończyn twardymi przedmiotami. Najważniejsza jest szybka i odpowiednia konsultacja weterynaryjna. Pod żadnym pozorem nie wolno również podawać psu leków przeciwbólowych na własna rękę! Po pierwsze większość leków z ludzkiej apteczki nie może być stosowana u zwierząt, po drugie pacjent może wymagać natychmiastowego znieczulenia, a podane leki mogą zaburzyć jego przebieg. ZOBACZ, CO POWINNO ZNALEŹĆ SIĘ W PSIEJ APTECZCE Kontuzjowanego psa należy jak najszybciej przetransportować do gabinetu weterynaryjnego. Po wypadku badanie kliniczne pacjenta oraz stabilizacja jego stanu ogólnego – jeśli tego wymaga – są priorytetem. Pamiętajmy o ryzyku poważnych obrażeń wewnętrznych, które mogą wystąpić w wyniku wypadku! W dalszej kolejności należy ocenić i sklasyfikować uraz ortopedyczny. W tym celu trzeba wykonać badanie neurologiczne, ortopedyczne oraz badanie obrazowe pacjenta (RTG, CT, niekiedy konieczne jest MRI). Podstawowym narzędziem diagnostycznym, które jest dostępne w większości gabinetów, jest właśnie badanie radiologiczne. Zdjęcia rentgenowskie należy wykonać w odpowiednich projekcjach, w zależności od urazu. Niekiedy, w celu bardziej precyzyjnej diagnostyki, wymagana jest sedacja pacjenta (znieczulenie). Postępowanie medyczne oraz rokowanie zależą od skali urazu, czyli np. rodzaju złamania. Do najgorszych złamań należą złamania wieloodłamowe lub też złamania powikłane infekcjami. Niekiedy urazy są na tyle poważne i rozległe, że lekarz może podjąć decyzję o amputacji kończyny. Rodzaje złamań i innych urazów ortopedycznych u psa W medycynie weterynaryjnej wyróżniamy trzy rodzaje urazów ortopedycznych, które są wyróżniane ze względu na konieczność interwencji chirurgicznej: 1. Ciężkie – złamania otwarte (z przerwaniem ciągłości skóry), złamania czaszki, kręgosłupa oraz zwichnięcia stawów. Te urazy wymagają natychmiastowej interwencji weterynaryjnej. 2. Średnio ciężkie – złamania przynasadowe, zwichnięcie głowy kości udowej, zwichnięcie stawu barkowego, łokciowego, złamania kości ramiennej, złamania miednicy, złamania kości prącia. Urazy te wymagają dość szybkiej interwencji weterynaryjnej. Zwlekanie kilka dni może być wywołać poważne powikłania. 3. Lekkie – złamania łopatki, kości miednicznej, złamania typu zielona gałązka oraz złamania kości długich. Tego typu urazy nie wymagają wczesnej interwencji medycznej, mogą one nie wymagać zabiegu chirurgicznego, a jedynie odpowiedniego opatrunku czy postępowania. Nie oznacza to jednak, że mogą być lekceważone! Leczenie urazów ortopedycznych u psa Leczenie urazów ortopedycznych zależy od ich rodzaju oraz rozległości. W przypadku złamań ortopeda-chirurg dostosuje najlepszy sposób zespolenia kości do danego przypadku. Metody te zależą od wielu czynników, takich jak: miejsce złamania, wiek zwierzęcia, masa ciała, rasa psa, jego przeznaczenie (pies aktywnie trenujący czy pies kanapowy) oraz od możliwości finansowych właściciela. Dostępne metody osteosyntezy to przede wszystkim metody wewnętrznej (gwoździe śródszpikowe, płyty, bioimplanty, śruby, druty), jak i zewnętrznej stabilizacji kości. Zabiegi ortopedyczne bywają skomplikowane i niekiedy trwają nawet kilka godzin, wymagają odpowiedniego znieczulenia oraz wysokiej sterylności okołooperacyjnej. Aktualnie ortopedia weterynaryjna jest wciąż rozwijającą się dziedziną, a dostępne metody i sposoby leczenia nie odbiegają od standardów stosowanych w medycynie ludzkiej. W niektórych przypadkach zalecane są także opatrunki usztywniające, wykonane z opatrunku żywicznego czy też (coraz rzadziej stosowanego) gipsu. Zabieg chirurgiczny to pierwszy etap leczenia w przypadku złamań kości, rekonstrukcji zerwanego więzadła czy nastawienie zwichnięcia. W każdym z wymienionych przypadków po zabiegu na pewien czas ograniczona jest ruchliwość kończyny, co może powodować wiele powikłań, jak np. obrzęki czy przykurcze mięśniowe. Dlatego też kolejnym, bardzo ważnym, etapem powrotu psa do zdrowia po urazie jest jego rehabilitacja. Rehabilitacja psa Rehabilitacja stanowi bardzo ważny element leczenia urazów ortopedycznych u zwierząt. Celem rehabilitacji jest przede wszystkim przywrócenie funkcjonalności kończyny oraz jej pełnej ruchomości. Dodatkowo zapobiega ona przykurczom czy zrostom oraz obniża napięcie mięśniowe mniej używanej kończyny. Rehabilitacja redukuje także obrzęki, ból pourazowy i pooperacyjny oraz minimalizuje stan zapalny. Pomaga także usprawnić kończynę po urazach tkanek miękkich (mięśni, ścięgien). Odpowiednie zabiegi rehabilitacyjne pozwalają na krótsze leczenie farmakologiczne bólu czy stanu zapalnego łapy. Podczas zabiegów następuje usprawnienia przepływu krwi czy limfy oraz poprawy działania układu neurologicznego. Do najczęstszych urazów, które wymagających rehabilitacji, należą: zerwanie więzadła krzyżowego przedniego, zapalenie pochewki mięśnia dwugłowego, zwichnięcia rzepki oraz złamania. Zabiegi oraz metody są dostosowywane indywidualnie do przypadku oraz do stopnia uszkodzenia. Zoofizjoterapeuta powinien być zapoznany z pełną kartoteką oraz historią leczenia pacjenta. Najczęściej ortopedzi współpracują z fizjoterapeutami oraz pozostają w stałym kontakcie w sprawie danego pacjenta. Zoofizjoterapia zwierząt to przede wszystkim 1. Zabiegi fizykalne: – pole magnetyczne, – laseroterapia, – jonoforeza, – TENS (działanie przeciwbólowe), – leczenie ultradźwiękowe (UD), – termoterapia (zimnolecznictwo, ciepłolecznictwo, RICE, MEAT), – elektrostymulacja, 2. Ćwiczenia bierne i aktywne (kinezyterapia). 3. Hydroterapia, np. ćwiczenia na bieżni wodnej. 4. Masaże (masaż funkcyjny, masaż poprzeczny głęboki, metoda ucisku i rozciągania mięśni). Rehabilitacja kończyny po urazie trwa od kilku do kilkunastu tygodni, w zależności od rodzaju urazu. Spotkania z zoofizjoterapeutą powinny być regularne, a zalecone ćwiczenia można wykonywać częściowo w domu. Zatem rehabilitacja to długotrwała część leczenia po urazie ortopedycznym. Jednak przynosi ona niesamowite korzyści u psich pacjentów. U psów sportowych zabiegi rehabilitacyjne nie tylko są kluczowe, by po urazie pies powrócił sprawny do kariery sportowej. Są także stosowane regularnie w celu utrzymania właściwej formy przez cały rok. Podczas rekonwalescencji ważne jest także, aby utrzymać odpowiednią masę ciała psa. Niekiedy wymagane jest jej obniżenie, aby powrót do zdrowia przebiegał sprawniej. Należy także wykonywać kontrolowane ruchy ściśle według zaleceń lekarza weterynarii. W przypadku niektórych zabiegów, jak np. po rekonstrukcji więzadła krzyżowego, ograniczenia ruchu nie muszą być tak duże jak w przypadku osteosyntezy złamania metodą zewnętrzną. Ważne, aby właściciel nie sugerował się aktywnością pupila i jego ochotą na bieganie. Po tak skomplikowanych zabiegach nie można patrzeć jedynie na chęci psa, należy kierować się rozsądkiem. To my jako właściciele zwierzęcia jesteśmy odpowiedzialni za jego powrót do zdrowia i jeśli lekarz nie pozwala na swobodne bieganie czy długie spacery, to nie możemy pupilowi na nie pozwolić. Czy urazom ortopedycznym u psów można zapobiec? Trudno mówić o zapobieganiu urazom ortopedycznym w przypadku nagłych wypadków. Jednak w przypadku psów sportowych odpowiednio dostosowane do danej dyscypliny treningi oraz indywidualne schematy ich stosowania pozwalają na utrzymanie dobrej kondycji psa i ograniczają ryzyko kontuzji. Takie wnioski wysuwa się na podstawie analizy analogicznych urazów występujących u trenujących ludzi czy u koni sportowych. I tak np. u 60% biegaczy urazy ortopedyczne wynikają z błędów treningowych, jak np. przetrenowanie bądź nieregularność treningów. Tak więc chcąc uprawiać z pupilem np. agility, należy zapoznać się z odpowiednimi ćwiczeniami, aby wzmocnić siłę psa oraz wytrenować jego gibkość oraz zmysł równowagi i czucia głębokiego. Wszystko po to, aby podczas szybkich i ostrych zakrętów nie dochodziło do kontuzji. Według danych statystycznych z 2009 roku aż 33% psów uprawiających ten sport doznaje urazu ortopedycznego (najczęściej dotyczy on kończyny piersiowej, w tym barku), a u 58% z nich zdarza się to w trakcie trwania zawodów. U psów sportowych należy zawsze pamiętać o rozgrzewce, ćwiczeniach rozluźniających oraz o odpowiednio zbilansowanej diecie. Regularne kontrole w gabinecie ortopedycznym lub u zoofizjoterapeuty są wymagane w celu oceny układu ruchu oraz kondycji sportowej psa, ale także w celu wykrycia ewentualnych urazów ortopedycznych na wczesnym etapie. Na koniec warto dodać, że obecnie dostęp do konsultacji ortopedycznych jest dużo prostszy i łatwiejszy niż kilkanaście lat temu. Ortopedia weterynaryjna w Polsce w ostatnich latach rozwinęła się w błyskawicznym tempie, co sprawiło, że w każdym mieście pracuje lekarz weterynarii ortopeda. To bardzo ważne, aby w celu leczenia kończyny po nagłym urazie bądź w przypadku kulawizny, udać się do doświadczonego lekarza, który zajmuje się tą konkretną dziedziną medycyny weterynaryjnej. Kliniki ortopedyczne i rehabilitacyjne dysponują szerokim zakresem usług rehabilitacyjnych, a w niektórych miastach są specjalne sale treningowe. Zoofizjoterapeuci dysponują także sprzętem umożliwiającym prowadzenie zabiegów i ćwiczeń w domu pacjenta. Wszystko po to, aby nasi czworonożni przyjaciele mogli szybko i sprawnie powrócić do pełnego zdrowia. Proces oogenezy, czyli tworzenia komórek jajowych, zaczyna się juz w życiu płodowym - nasza suczka zanim się urodzi, nosi juz w sobie kilkaset tysięcy "zawiązków" przyszłych komórek jajowych, polowa z nich ulega jednak zanikowi przed osiągnięciem dojrzałości płciowej. Po osiągnięciu dojrzałości płciowej przez sukę następuje dalszy ich rozwój i od tej pory przy każdej cieczce uwalniane sa dojrzale komórki jajowe. W wieku 5 lat zostaje juz tylko około 4500 pęcherzyków pierwotnych, u suki 10-letniej tylko około 500. W miarę zaawansowania rozwoju pęcherzyka jajnikowego (patrz schemat poniżej) we krwi narasta poziom estrogenow, co powoduje stopniowe przygotowanie organizmu suki do krycia i ciąży. Schemat ilustrujący kolejne stadia rozwoju pęcherzyka jajnikowego. Źródło: "Fizjologia zwierząt" praca zb. pod red. prof. dr hab. Tadeusza Krzymowskiego, PWRiL 1998 Estrogeny krążące we krwi powodują wzrost ukrwienia narządów rodnych, zmiany w obrębie pochwy, jajników, macicy, rozrost przewodów mlecznych w gruczole mlekowym oraz pobudzenie metabolizmu białek. tłuszczów, wapnia i fosforu, a także zmiany w sposobie zachowania suki - poszukiwanie samca i przyzwolenie na krycie. Stan gotowości rozrodczej suki przejawia sie silnie w sposobie jej zachowania - występuje silne pobudzenie nerwowe, niepokój, poszukiwanie samca, a wiec wzmożona ruchliwość i zwiększona wraziwosc na feromony samca. Stan najwyższej aktywności płciowej, w czasie którego suka pozwala na krycie, nazywamy ruja (estrus). W czasie trwania rui następuje owulacja, czyli uwolnienie gotowych do zapłodnienia komorek jajowych. Typowa malamucia cieczka trwa około 3 tygodni, w tym ruja przypada na środkowy tydzień. Owulacja występuje z reguły w drugim-trzecim dniu rui. Trzeba jednak cały czas pamiętać, ze sa to pewne wartości średnie - zdarzają sie suki dające sie kryć w pierwszym czy trzecim-czwartym tygodniu cieczki, wiec jeśli chcemy zapobiec niechcianej ciąży, nasza suka musi być pod czujna opieka i poza domem wyłącznie na smyczy przez cały okres cieczki. Suka w okresie rui działa instynktownie i należy sie spodziewać, ze hormony działające na jej mozg wezmą gore nad szkoleniem i posłuszeństwem wobec właściciela. Instynkt rozrodczy jest na tyle silny, ze nawet dobrze wyszkolone i na codzien posłuszne psy i suki wymykają sie spod kontroli właściciela i uciekają. Dlatego nawet najgrzeczniejsza dotąd suka z cieczka musi być wyprowadzana wyłącznie na smyczy. I dlatego niestety zdarza sie, ze psy czując zapach cieczki "głuchną i ślepną", pędzą do suki na oślep nie zważając na wołanie właściciela czy nadjeżdżający właśnie samochód... Jest to zresztą jeden z argumentów przemawiających za kastracja psów nie przeznaczonych do rozrodu, bo o ile sukę można kontrolować dla jej własnego bezpieczeństwa przez cały okres cieczki, o tyle właściciel psa mieszkającego w mieście praktycznie bez przerwy narażony jest na niebezpieczeństwo, ze jego pies poczuje zapach rui jakiejś suczki i pogna na oślep tam gdzie mu każe instynkt, narażając sie przy tej okazji na wiele niebezpieczeństw (potracenie przez samochód, zaginiecie i tak dalej). Wróćmy jednak do owulacji. Częstotliwość jej występowania zależy zarówno od uwarunkowań środowiskowych (np. może sie nie pojawiać u suki niedożywionej czy zestresowanej, może tez pojawiać sie tzw. cieczka prowokowana, która następuje w wyniku cieczki innej suki ze stada - wzajemna indukcja i synchronizacja cieczek zdarza sie często w większych malamucich stadkach), jak i genetycznych - niektóre suki maja cieczki co pol roku, inne np. co 9 miesięcy, albo mogą mieć coraz krótsze odstępy miedzy cieczkami. Cieczki w nieregularnych, dłuższych niż rok lub krótszych niż 4 miesiące odstępach, odbiegają od norm fizjologicznych i wymagają leczenia. Kupując sukę warto wypytać o o termin pierwszej cieczki i odstępy pomiędzy kolejnymi u jej matki i suk z rodziny - w naszym przypadku sprawdziło sie to w 100%. U zwierząt wolno żyjących sezonowa aktywność rozrodcza zapewnia urodzenie sie potomstwa w najkorzystniejszej porze roku, jednak u większości ras psów, w tym także malamutow, ten związek z klimatem zanikł w wyniku opieki człowieka, który może zapewnić optymalne warunki rozrodu niezależnie od pory roku. Dlatego tez suki maja cieczki (a także wylinki) niezależnie od pory roku. TERMIN KRYCIA Po owulacji komorka jajowa dostaje sie do jajowodu. Zdolność do zapłodnienia komórki jajowej jest bardzo krotka - starzeje sie ona bardzo szybko, tak ze juz po kilku-kilkunastu godzinach jest niezdolna do zapłodnienia, dlatego tak ważne jest dobranie odpowiedniego terminu krycia. Z nasienia do jajowodu dochodzą jedynie plemniki, plazma nasienia jest zatrzymywana w macicy. Plemniki przechodzą przez drogi rodne macicy bardzo szybko, niektóre juz po kilkunastu minutach znajdują sie w jajowodzie, jednak aby wystarczająca do zapłodnienia liczba plemników znalazła sie w jajowodzie, potrzeba około 1-2 godziny. Całkowita liczba wprowadzonych plemników jest bardzo duża, jednak do miejsca zapłodnienia dociera ich tylko kilkaset. Największa liczba plemników jest zatrzymywana w zagłębieniach szyjki macicy lub w cieśni jajowodu. Cieśń jajowodu jest uważana za magazyn plemników, plemniki zatrzymywane w jej górnej części mogą tam przebywać ponad 20 godzin. W okresie owulacji zdeponowane tu plemniki ulęgają aktywacji i przemieszczaniu w kierunku miejsca zapłodnienia. Następuję to pod wpływem lokalnego przenikania do ścian cieśni jajowodu hormonów uwolnionych z pęcherzyka w czasie owulacji. Droga plemników i komorek jajowych Źródło: "Rozród psów i odchów szczeniąt" Anna Nalazek, HANA-PRESS 1999 Jak widać, sukę można skutecznie kryć przed momentem owulacji, w jej trakcie i kilka godzin po niej. Płeć szczeniąt jest do pewnego stopnia uzależniona od momentu krycia, co wynika z różnic w budowie plemników. Płeć warunkowa jest obecnością chromosomów płciowych (para xx u suk, para xy u psów), komórki jajowe zawierają chromosomy x, a plemniki chromosomy x lub y. Z zapłodnienia plemnikiem z chromosomem x powstaje wiec zarodek płci żeńskiej, natomiast z chromosomem y - płci męskiej. Plemniki z chromosomem x sa większe, wolniejsze, ale za to żywotniejsze - jeśli krycie następuje przed owulacja, to one maja większą szanse na dotrwanie do momentu spotkania z komorka jajowa. Plemniki z chromosomem y sa mniejsze, szybsze, ale krócej żyją - jeśli krycie jest mniej więcej w czasie owulacji, to one dotrą do komórki jajowej jako pierwsze. Tak wiec kryjąc w pierwszym okresie rui mamy większe szanse na urodzenie sie suczek, kryjąc pod koniec rui możemy spodziewać sie przewagi piesków. Nie jest jednak jednoznacznie wyjaśnione, czy proces uwalniania komorek jajowych z poszczególnych pecharzykow zachodzi jednocześnie, czy jest rozciągnięty w czasie. Ponieważ owulacja występuje miedzy 3 a 5 dniem rui, a żywotność plemników waha sie od 24 do 48 (a nawet 72) godzin, najwcześniejsze krycie może odbyć sie w drugim dniu rui. Jednorazowe krycie wystarcza do zapłodnienia, ale tylko jeśli jest wykonane w optymalnym terminie, dlatego tez zawsze krycie sie powtarza - najwyższą skuteczność osiąga sie kryjąc w 4 i 6 dniu rui. Dla większej pewności można powtarzać krycie ponownie, np. kryć 3 razy co dwa dni. Trzeba jednak pamiętać także o tym, ze reproduktor potrzebuje czasu na regeneracje (po 2-3 skokach potrzebuje około 2 dni odpoczynku) i jeśli będzie kryl zbyt często, w kolejnych krociach nasienie będzie obniżonej jakości. Nota bene nasienie pochodzące od psów rzadko kryjących (lub kryjących po raz pierwszy) ma zwykle duży procent plemników z rożnymi wadami. Wraz z większą eksploatacja reproduktora jakość jego nasienia zwykle ulega poprawie (oczywiście nie można go eksploatować nadmiernie, z powodów wyżej podanych). Jak ustalić moment rozpoczęcie sie rui? Najprościej jest sprawdzać to kontaktując sukę z reproduktorem bądź jakimkolwiek zdolnym do krycia psem, wtedy po ich wzajemnym zachowaniu poznamy, czy nadszedł właściwy moment. Można tez próbować ustalić to na podstawie zachowania samej tylko suki - w okresie rui odstawia ona w charakterystyczny sposób ogon w bok, stojąc na szeroko rozstawionych tylnich nogach. Robi to w kontakcie z psem, ale także może sie tak zachowywać w wyniku drażnienia tylnej części grzbietu. Jeśli delikatnie drapiemy sukę u nasady ogona i odstawia ona ogon w bok, może to bycz dla nas wskazówka, ze suka jest w trakcie rui. Krycie w którymkolwiek dniu rui nie gwarantuje nam jednak zapłodnienia. Zdarza sie, ze reproduktor nie chce pokryć suki, pomimo ze ta stoi i zachęca go do krycia. W tym wypadku należy zaufać naturze, zachowanie psa może wskazywać na niewłaściwy moment krycia, za wczesny bądź za późny. Doświadczony reproduktor precyzyjniej niż człowiek potrafi określić optymalny termin krycia. Najprecyzyjniejszy laboratoryjny sposób ustalenia optymalnego czasu krycia polega na oznaczeniu poziomu wyzwalającego owulacje hormonu luteinizujacego (LH) we krwi. Powszechnie stosowany jest tzw. test progesteronowy, dzięki czemu termin krycia ustala sie na podstawie wzrostu stężenia progesteronu w surowicy krwi obwodowej. Kolejna metoda jest badanie śluzu pochwowego, który w trakcie cieczki zmienia swoje właściwości, miedzy innymi przewodzenie prądu elektrycznego. W Polsce używany jest Elektroniczny Wykrywacz Optymalnego Terminu Krycia Suk opracowany i produkowany przez firmę Draminski z Olsztyna. Wykrywacz poprzez pomiar oporności elektrycznej śluzu ustala czas zbliżającej sie owulacji. Testem pomocniczym może być tez test arboryzacji. Krople śluzu z górnej ściany pochwy pobiera sie na szkiełko mikroskopowe i suszy około 30 minut, następnie ogląda ja w 30-100 krotnym powiększeniu. Próbki pobiera sie od początku rui codziennie rano i wieczorem. Początkowo obserwujemy bezkształtna masę zbitych komorek, z czasem komórki te tworzą charakterystyczne "drzewkowate" skupiska - trwa to przez 1,5 - 2 doby. Suki kryte w tym czasie z reguły zachodzą w ciąże. Test ten, w przeciwieństwie do wcześniej opisanych, nie pozwala jednak ustalić optymalnego czasu krycia z jakimkolwiek wyprzedzeniem, nie ma wiec zastosowania przy planowaniu wyjazdu na krycie. Badania wykazały, ze przy prawidłowo dobranym, optymalnym momencie krycia, 95% suk zachodzi w ciąże. Nawet w przypadku tzw. trudnych do krycia suk wskaźnik poczęć wzrósł do 75%. Wykazano tez, ze powtórne krycie powoduje wzrost wkaznika poczęć aż o 45%. Warto obserwować sukę podczas każdej cieczki, tak żeby moc określić kiedy mniej więcej podczas cieczki występuje u niej ruja. Pozwoli nam to później dobrze zaplanować wyjazd na krycie. Przy dalszych wyjazdach, np. kryciach zagranicznych, trzeba pamiętać, ze zmęczenie i stres mogą zahamować owulacje, dlatego warto jest pojechać na miejsce wcześniej, pozwolić suce odpocząć i zaaklimatyzować sie w nowym miejscu. Podroż powinna być dla niej jak najmniej męcząca, z licznymi przerwami w jeździe, spacerami w spokojnych miejscach. Bez względu na długość podroży po przybyciu na miejsce suka powinna zawsze odpocząć, zapoznać sie z miejscem, gdzie ma nastąpić krycie. I pies i suka powinny przed kryciem trochę pobiegać osobno i załatwić swoje fizjologiczne potrzeby. Trzeba pozwolić suce na zapoznanie sie z psem, na chwile swobodnej zabawy, na swobodna grę wstępną, która jest niezbędnym elementem procesu krycia. Trzymanie psów na uwięzi i w ogóle zbytnie ingerowanie w proces krycia stresuje psy i na ogol bardziej przeszkadza niż pomaga. Krycie najlepiej przeprowadzić na świeżym powietrzu (suka będzie sie tam czułą pewniej niż w obcym mieszkaniu, psy będą miały więcej przestrzeni i swobody), w miejscu spokojnym, nieuczęszczanym przez ludzi, gdzie nic nie będzie rozpraszać psów i im przeszkadzać. Optymalnym rozwiązaniem jest ogrodzony ogród. Kiedy juz dojdzie do krycia i złączenia, należy psy przytrzymać, ponieważ zdarza sie, ze suka próbuje sie uwolnić i może nastąpić uszkodzenie prącia psa. Im mniej ludzi obecnych przy kryciu i przytrzymujących psy, tym lepiej. Pokryta suka nie kończy rui, dlatego należy ja w dalszym ciągu bardzo pilnować, wyprowadzać na spacer wyłącznie na uwięzi, tak aby nie doszło do powtórnego krycia przypadkowym psem. PRZYGOTOWANIA - Przed kryciem suki załatw wszystkie formalności w Związku Kynologicznym - suka musi uzyskać odpowiednie oceny na wystawach, następnie kierownik sekcji wpisuje jej do rodowodu uprawnienia hodowlane. Wykonaj niezbędne badania. - Skontaktuj sie jak najwcześniej z właścicielem reproduktora, którym zamierzasz kryć i poinformuj go o swoich planach (pamiętaj, ze może sie nie zgodzić na krycie) i spodziewanym terminie cieczki. Ustal cenę i warunki krycia. - Możesz na wszelki wypadek wybrać "reproduktora awaryjnego", gdyby z jakichś nieprzewidzianych przyczyn nie mogło dojść do krycia wybranym psem. - Przygotuj sukę do ciąży - odrobacz ja, upewnij sie, ze ma komplet szczepień, odwiedź weterynarza, aby ja obejrzał, ewentualnie zrób badania krwi. - Kiedy tylko zacznie sie cieczka, skontaktuj sie z właścicielem reproduktora. Pamiętaj, ze może sie zdarzyć, ze będzie on poza domem w trakcie rui, wiec musisz sie z nim wcześniej umówić (nam sie zdarzyło, ze przy planowanym dalekim wyjeździe na zagraniczne krycie suka dostała niespodziewanie cieczkę półtora miesiąca przed terminem, juz po kilku dniach dawała wyraźne sygnały, ze jest gotowa do krycia, a my nie mogliśmy sie dodzwonić do właściciela reproduktora - takie rzeczy trzeba załatwiać jak najszybciej, ażeby uniknąć przykrych niespodzianek) Jana Wiśniewska Psy małych ras szybciej dojrzewają zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym, w przeciwieństwie do przedstawicieli dużych i olbrzymich ras psów, które wkraczają w dorosły wiek dopiero w okolicy drugich urodzin. Chcesz wiedzieć, kiedy pies staje się seniorem oraz ile lat ma Twój pies w przeliczeniu na lata ludzkie? Kiedy przygarniamy zwierzaka ze schroniska, na ogół w pierwszej kolejności chcemy poznać wiek psa, który ma spędzić z nami resztę swojego życia. Umiejętność jego określania przydaje się jednak nie tylko w przypadku adopcji bezpańskiego czworonoga. Znajomość tempa rozwoju właściwego temu gatunkowi pozwala sprawdzić, czy nasz pies rośnie prawidłowo, a także dostosować sposób opieki do potrzeb. Jak obliczyć wiek psa? TabelaJak długo żyją psy?Jak określić wiek szczeniaka?Do jakiego wieku pies rośnie?Kiedy pies zaczyna być seniorem?Oznaki starzenia się psa Jak obliczyć wiek psa? Tabela Przelicznik psich lat na lata ludzkie jest umowny. Nie należy brać go dosłownie, on jedynie sygnalizuje opiekunom, w jakim przedziale wiekowym znajduje się ich pupil i w prosty sposób obrazuje, że psy starzeją się szybciej od ludzi. Do 2 roku życia zarówno małe, jak i duże psy są traktowane jak równolatki w przeliczenia na ludzkie lata. Dopiero po tym okresie widać różnicę w ich starzeniu się, w zależności od masy ciała. Wiek psa Małe psy Średnie psy Duże psy 1 miesiąc 1 rok 1 rok 1 rok 3 miesiące 5 lat 5 lat 5 lat 6 miesięcy 10 lat 10 lat 10 lat 8 miesięcy 12 lat 12 lat 12 lat 10 miesięcy 14 lat 14 lat 14 lat 1 rok 16 lat 16 lat 16 lat 1,5 roku 20 lat 20 lat 20 lat 2 lata 24 lata 24 lata 24 lata 3 lata 29 lata 30 lat 31 lat 4 lata 34 lata 36 lat 38 lat 5 lat 39 lat 42 lata 45 lat 6 lat 44 lata 48 lat 52 lata 7 lat 49 lat 54 lata 59 lat 8 lat 54 lata 60 lat 66 lata 9 lat 59 lat 66 lat 73 lata 10 lat 64 lata 72 lata 80 lat 11 lat 69 lat 78 lat 87 lat 12 lat 74 lata 84 lata 94 lata 13 lat 79 lata 90 lat 101 lat 14 lat 84 lata 96 lat 108 lat 15 lat 89 lata 102 lata 115 lat 16 lat 94 lata 108 lat 122 lata 17 lat 99 lat 114 lat 129 lat 18 lat 104 lata 120 lat 136 lat 19 lat 114 lat 126 lat 143 lata 20 lat 119 lat 132 lata 150 lat Tabela przedstawia przelicznik psich lat na lata ludzkie, w zależności od wielkości psa. Popularna jest także metoda, która polega na mnożeniu wieku psa przez 7, jednak nie jest ona wiarygodna, ponieważ psy starzeją się w różnym tempie, w zależności od wielkości i rasy. Jak długo żyją psy? Średnia długość życia psów to 10-13 lat. Statystycznie dłużej żyją małe psy. Maltańczyki czy Yorkshire teriery żyją nawet do 20 lat, natomiast przedstawiciele dużych ras, np. labradory żyją do 11-13 lat. Rasą, która charakteryzuje się najdłuższą średnią życia (14,9 lat), jest pinczer miniaturowy. Natomiast rasą, która średnio żyje najkrócej, jest wilczarz irlandzki, którego średnia długość życia wynosi jedynie 6,2 lata. Długo żyją także małe mieszańce. Jak określić wiek szczeniaka? Jak każde zwierzę, pies najintensywniej rozwija się w wieku szczenięcym. Wówczas również możliwe jest określenie wieku w sposób najbardziej precyzyjny – z dokładnością nawet do kilku dni. Szczenięta rodzą się ślepe i głuche. W ten sposób funkcjonują poprzez cały okres noworodkowy, trwający około 2 tygodni. Pozostają całkowicie zależne od otoczenia i wymagają bezwzględnie stałej opieki. Mniej więcej po tym czasie otwierają się oczy i kształtuje zmysł słuchu. Między 3. a 7. tygodniem rozpoczyna się niezwykle istotny dla kształtowania się psiego behawioru okres socjalizacji, w którym psiaki uczą się poprawnych relacji z innymi zwierzętami. Około 21. dnia życia pieski przestają żywić się wyłącznie mlekiem matki, a zaczynają być dokarmiane innymi produktami (w hodowlach są to specjalne mieszanki dla szczeniąt, w naturze – nadtrawione przez matkę pożywienie). W tym czasie u psów zaczynają się wyżynać pierwsze zęby mleczne, których pojawianie się pozwala dość precyzyjnie określić wiek zwierzęcia. Między 3. a 4. tygodniem wyrastają siekacze, między 5. a 6. tygodniem – kły, a po upływie 9. tygodnia życia szczeniak powinien dysponować już kompletem zębów mlecznych. Oczywiście wyżynaniu się psich zębów, towarzyszy swędzenie i ból dziąseł, a co za tym idzie – chęć gryzienia wszystkiego, co znajdzie się w zasięgu małego pyszczka. Przyjmuje się, że w wieku 2 miesięcy szczenię może zostać oddzielone od matki (większość hodowli wydaje do nowych domów pieski 8–10 tygodniowe, w zależności od uwarunkowań związanych z daną rasą). Jeśli nie ma ku temu ewidentnych przesłanek (związanych np. z chorobą suki lub jej śmiercią), nie powinno się tego terminu przyspieszać. Zarówno matka, jak i rodzeństwo uczą psa szeregu zachowań, które niezbędne będą mu w późniejszym życiu. Braki w socjalizacji mogą okazać się nie do nadrobienia, a przyszłym opiekunom – przysporzyć wielu kłopotów. Od strony psiej anatomii bardzo istotny jest 4-5. miesiąc życia psa. Wówczas szczeniak stopniowo wymienia uzębienie na stałe. Liczba psich zębów wzrasta z 28 do 42. Jeśli wymiana zębów nie zakończy się do 8. miesiąca życia, warto udać się na kontrolę do lekarza weterynarii. Przetrwałe zęby mleczne mogą wymagać usunięcia. Mniej więcej w tym okresie (mając około pół roku) pies wchodzi w okres buntu, będący odpowiednikiem tego, jakiego ludzie doświadczają w wieku dorastania. Do jakiego wieku pies rośnie? O psie dorosłym mówimy wówczas, gdy zakończy się jego wzrost, a także gdy osiągnie on stabilność psychiczną. Warto przy tym wiedzieć, że choć do 4. miesiąca życia psy różnych ras dorastają mniej więcej tak samo, to na dalszych etapach pojawiają się coraz większe różnice w rozwoju. O tym, kiedy nasz pies przestaje być rozkosznym szczeniakiem, a staje się dorosłym przedstawicielem swego gatunku, decyduje przede wszystkim jego rasa lub – w przypadku kundelków – docelowa wielkość. Przyjmuje się, że psy małe dorastają znacznie szybciej. W przypadku np. yorków czy maltańczyków o dorosłości można mówić już w momencie, gdy pupil skończy 10 miesięcy. Psy ras dużych i olbrzymich (np. berneńskie psy pasterskie czy owczarki kaukaskie) pozostają szczeniętami nawet do drugiego roku życia. Warto pamiętać, że „dorosłości” psa nie należy mylić z jego dojrzałością płciową. Ta z reguły następuje szybciej niż stabilizacja psychiczna psa czy całkowite zakończenie wzrostu. Termin wystąpienia pierwszej cieczki jest u suczek kwestią indywidualną, jednak prawidłowości w jego występowaniu również skorelowane są z docelową wielkością zwierzęcia. I tak w przypadku suczek ras miniaturowych pierwsza cieczka może wystąpić już u półrocznych szczeniąt (choć nie zdarza się to często). Suki ras dużych i olbrzymich zwykle przechodzą ją w wieku 12–20 miesięcy. Dla psów średniej wielkości przyjmuje się, że pierwsze cykle płciowe pojawiają się w wieku około roku. Kiedy pies zaczyna być seniorem? Okres, w którym dorosły pies zaczyna być seniorem, zależy nie tylko od jego daty urodzenia, ale także od masy ciała. Psy olbrzymie (powyżej 50 kg), stają się seniorami już w wieku 5 lat, natomiast te poniżej 10 kg dopiero 3 lata później, czyli w wieku 8 lat. Masa ciała psa Wiek psa >50 kg 5 lat >30 kg 6 lat >10 kg 7 lat <10 kg 8 lat Tabela przedstawia, w jakim wieku psy stają się seniorami w zależności od ich masy ciała. Oznaki starzenia się psa W dużym uproszczeniu przyjmuje się, że geriatryczny wiek psa rozpoczyna się około 8–10 roku życia. Tempo starzenia się tych zwierząt uzależnione jest jednak przede wszystkim od ich wielkości – dla małych piesków, które na ogół żyją dłużej, starość rozpoczyna się około 11. roku życia, dla psów dużych i olbrzymich – w okolicy 6. Jednym z początkowych symptomów, wskazujących, że nasz pies zaczyna się starzeć, jest – podobnie jak u człowieka – pojawianie się siwych włosów. Te można zaobserwować już u pięcioletnich psów, zwłaszcza w okolicy pyska, który na ogół jako pierwszy pokrywa się siwizną. Z czasem jasnych włosów przybywa, pojedyncze pojawiają się również na grzbiecie czy łapach. Ta metoda jest jednak całkowicie bezużyteczna w przypadku psów o białym umaszczeniu. Bardziej miarodajne w określaniu wieku starszego psa mogą stać się oględziny uzębienia. Choć zęby ścierają się już u rocznych psów (zwłaszcza tych, które intensywnie bawią się twardymi przedmiotami), w okolicach 7. roku życia pojawiają się pierwsze poważne przetarcia na kłach i siekaczach. Statystycznie po 12. roku życia zęby zaczynają wypadać (choć zdarzają się psy, które odchodzą w podeszłym wieku bez większych braków w uzębieniu). U kilkunastoletnich psów zaobserwujemy również prawdopodobnie zamglenie oczu, związane z mętnieniem soczewek. Psy starsze często narażone są na takie choroby jak zaćma. Poważnym symptomem sugerującym, że nasz pies zaczyna wkraczać w wiek starczy, jest zmiana jego temperamentu. Psi emeryci mają mniejszą ochotę na zabawę, stają się mniej wrażliwi na bodźce (co może wynikać również ze stopniowego pogorszenia stanu wzroku i słuchu). Osłabienie psa, często interpretowane jako typowe zmiany starcze, może jednak kamuflować różne choroby (np. odkleszczową babeszjozę czy choroby narządów wewnętrznych). Jeśli więc zauważymy tego typu symptomy u psa, zabierzmy go do lekarza weterynarii. Nowoczesna medycyna weterynaryjna dysponuje całym arsenałem środków, które pozwalają spowolnić oznaki starzenia i zapewnić psom komfort w jesieni życia (np. leki dotleniające organizm czy wspomagające pracę poszczególnych narządów). Aby o to zadbać, warto wykonywać rutynowe badania krwi (raz na pół rok morfologię i biochemię), które pomogą wykryć ewentualne zaburzenia w początkowych stadiach. Znajomość wieku psa i związanych z nim potrzeb pozwala na odpowiedni dobór karmy, zastosowanie właściwej profilaktyki weterynaryjnej oraz dostosowanie aktywności fizycznej. Zapewnienie psu właściwej opieki może w znaczący sposób wpłynąć na długość jego życia. Jak oceniasz ten artykuł? Kliknij, aby ocenić Średnia ocena / 5. Liczba głosów 736 Brak głosów. Oceń artykuł!

prącie u psa długość