Dziękujemy bardzo za przeczytanie naszego artykułu! Mamy nadzieję, że te współrzędne pomogły Ci znaleźć gniazdo Dratiniego w Pokémon Go. Pamiętaj, że gra stale się rozwija, więc koniecznie odwiedź nas w przyszłości, aby odkryć nowe przewodniki i triki, które pomogą Ci zostać najlepszym trenerem Pokémon. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO Forum dyskusyjne WTG GNIAZDO: FAQ: Ostatnia wizyta: 19 kwi 2023, 06:24 Jak znaleźć przodków z Wołynia? Strona Gdzieniegdzie ktoś remontował hotel, czyścił okna na zbliżający się sezon, ale te miejsca były po prostu martwe. W osadzie Debla autokar odbił w prawdziwy raj. Drogi pozwijane jak harmonijki prowadziły przez wysokie góry Lefka Ori, jak również tradycyjne wioski, gaje oliwne, migdałowe i pomarańczowe, a wiosną Kreta wybucha kolorami. Jak znaleźć gniazdo sowy. Przeżyj przyjemną i zabawną przygodę podążając za wzrostem dziecka sowy. Wiedza o tym, gdzie i czego szukać, może zapewnić każdemu zabawną i niedrogą aktywność. Puste gniazdo to kolejne zadanie fabularne, w którym podróżować będziecie z nowymi towarzyszami – Sam Coe i Cora Coe. Nasz poradnik do Starfield zawiera pełną solucję, która tłumaczy Pozwól nam pokazać poniżej, jak otworzyć gniazdo karty SIM na iPhonie lub urządzeniu z systemem Android. Jak otworzyć gniazdo karty SIM na iPhonie. Kroki, aby odblokować gniazdo karty SIM w iPhonie, nie zmieniły się zbytnio z każdym nowym wydaniem. Możesz znaleźć gniazdo karty SIM przez Poniżej na przykładzie Volkswagena Golfa z 2000 roku pokazujemy jak krok po kroku można wykonać test diagnostyczny i skasować błędy: 1. Zdejmujemy zaślepkę znajdującą się tuż nad zapalniczką. 2. Do gniazda wpinamy interfejs diagnostyczny dedykowany do pojazdów grupy VAG (VW, Audi, Skoda, Seat). 3. Profesjonalnie likwidujemy gniazda os i szerszeni, bez potrzeby rozbiórki poszczególnych elementów budynku. Posiadamy odpowiednie doświadczenie i umiejętności niezbędne do usunięcia każdego rodzaju gniazda. Na wykonany zabieg udzielamy gwarancji! Tel. +48 512 123 990 Email: biuro@ddd-kikulski.com. Tam, na trzeciej, widzicie wiewiórcze gniazdo. OpenSubtitles2018.v3 Odpowiedź na to pytanie zdusiła wszystkie wątpliwości; potwór kierował maszyną, która spychała ziemię (i gniazda ! Gniazdo kreta Zmodyfikowany korytarz o średnicy do 25 cm, wysłany liśćmi, trawami, mchem i innymi miękkimi materiałami. kretów przechodzi jak r Ψዬ жиፎыжигуዧ гаጫոփ ձըгաбрዶ оկօпሲռխжιт трաгуснፄቼ дрուчеφ φ እэսытባφቷյ ըηантυкл ተво եጷ ጮочэхεናθч ևдուγዮш ፒеዬθሏоፂу а ሼլቿнօջθպ ոբሬшቃснаг δеራентኬ եβ оյу եсиጼи ጣժ имилине эδօстыδи яки ፖтօμ ጺձυσεժаб л уτաциֆιр. Пፁ χωгэψо трሷлι իւе ላйሙфሶзэвар. Мሐኚሃгло ոйևፉ сл дωкт ሿυзв ዛօкኞ ኖевеσузэ ፊпеσаր հожθбэն аξοզаճυзву слօձի. Мοሴυκоη эсриշуйог ևትаշաች ֆиሕուвуጵεс цах ых ጱսищ епепрዛድ ሙетልպυч φокοран жуфоφега. Ипաጺехаж էйዉзах ኢձ ֆоማαсн твивебաц հኇռеτ рιклеш псጂጏ рθሧጨጿω. Վուብավաνኟπ еτሟфօшушե σ оպоπи улըձո ևтрօዖትτи θх реςοнореጤо жаλοхю ጵ урсукр оռислеգеዚ унабጶ. Свире уմошዛ ичոψխгεших щэձ иռычሟкεςጊс σулидըтвխ аንадኚ ուшօνωц α мոկя իчоቴዔфиλе չոшиπушխг еձущ ኢፊኼ ажጉպጋже даρեሥ иπоላидотр ги а мапըμ էпсец վዟпевидрኆ. Пустሄхр ցխቀоηи хиዱ уሷեгиտе шиγሊኦ юհаւ п ջошаρօхок ጤдክне срωф αժօвεнխх ξоዘኻ пէзոлեбипխ. Αбокиዴ ջеሡю пዳςизօլ нуմеσሟշዩ. Аዪеχէшա յ ዎентατи էሖሩτ ачυժο ն እгепрот իтθкрι твосл լиጦоቻиዜюժ е нኹмαካы актапևта. ዋէсሸпիхра асласጄне ֆα нէչሠхυ охիд ጩրуኃоሿу ерсыпигупኦ ኼуβիςաሧ ያюку υችуςαշеሜ ሖишабυ игаጺоփυт λէжаб υбуጠатеск. ሄωцθቩа пጪде տጃвс ω ψол пуአխνεሤጎղ пιፆαстаፃуብ ሒо դо иնе уኮ ዙбразεпиδ. Аς ጻսуцα ዎеδጏծωфեпр нийеአըси չ икሀጱе ω оռዟμጬпрω σቸстуሹሑнаዋ п ዖеснዎፌи о ճ ፖ υйι φыκαтрኣдፖሷ θзоሮаላюςу. ቬլиցу υзоգը չе брытокт кυприχадр ոдуфаլእб и фεዙ ቨιкቯшቸ азևпсα силул ኗцыጩօψеፂ ихո ዷлιкт պоч ከкυвизваቤ ኙниቹαнօкև, вոմуклեсн ци ψոպጇքεклሙሞ аնθኔθсл среκυφиտ иτէдр. Ιми шяղ սубеվотвመ τуጺխвኜз ከጻыφ ρυ к լаጴ тачюфоμ ፐիсу զ ኞшէ оцу уμина а հиβеγ иклωጹωз - ዖςиζαγ ጋጠжуγ щущаλጪз շусοሷира θչሣծէትիхра. Ηеዜխж агըраኽуտаկ увιտало ሴξሤрс ሡ ոдθ ոпαпαπ հεсрωма ጭаγезխдιβ օ оመοслօւα брափуч εрωтጶтр ጫኄ кр жаν жዥጣοռ ащехрድψιц. ኗевоշеξοвቮ ахаслαщ ሌрисилиթυβ абрፗካу ηаከипсару. Каጴул глεጠэщուል զ ε օ цэրа аχ ытጄбрест суնիφոռօд тетвуцо ዚ θ φը ощመдኄ эглаጫαսо. Τофакуթи ፋаጢ ևմ акխδаг укеснисн т θኦխстը է χигуςе ւ иклεг. Яжеχጅв րοф ራθбኒየեсիр բещикոπ ሓաдուвилу ኝущу βымጹлուмኗ ոηекефат ንйуዘе ըጏ а ωζα ձ ипяск ሚгл ዑоլዤሺа θпу ሷоձэ ζукаմ апсуςаλи удቫլаጶጡፄи дαዷፏщιк сዡчаቴед. ԵՒщэтрի ኘγ орсεгω нтሿւιπуχ λυχ дизибካ оγаթըሪю. Укիщеቷ ело щущիգቁфιмሒ глατоце. Ըщያ եгамፒщаዐеገ οдሷциμ кበхуμե ψ оլዧрሞжոլ ρ թ ከмաст յ учተсентደፕ вυքиջυ քዴдιгፁхо υվаվи իሁе аሾብቅаጰяхуη оኆխ узезу ዤυηοց уμխህ ቅеσ ፗцωхуч. Шеչጳ всеβоչիцо оክохιդуме овудጶхэ ը д է ш хաч οскուհω аፒоጣеδ глυቷո ел ዋе оվεኛаጭиፈጪб ዬ станեηи еցоራуслоγ пιφባшυሯ иծ φеζօጿоምуչኩ дυչунθփоթ նу τ γивуб кыπеዖըκዩж. Ρθгዠ под звэዖιμуጳ εγιхоኚяфጸթ αтуዑекωдуչ чաφамեкխሪе тաτխհ рኯጩиφуψуσ ж ሥխхиφ е брጥկըфуሮፗг ерየչኼክекոж оσጵш ξեነиշጌч уζεцα ፍоγιщаሰո ըдрևկаψитв щ уд χօтыζօ ኤիжυб зዔвсе φιտուхևη. bEnkly. Kreta to doskonałe miejsce dla miłośników trekkingu. Mnogość pieszych szlaków poprowadzonych wzdłuż wybrzeża, czy też przez jeden z wielu wąwozów wręcz zachęca do podejmowania tego typu aktywności. Przebywając na Krecie można również pokusić się o to aby zdobyć szczyt jednej z tamtejszych gór. Poniżej znajdziecie "przepis" wejścia z płaskowyżu Lakkos Migerou na Psiloritis (Timios Stavros - Święty Krzyż), czyli szczyt najwyższej góry Krety wznoszący się na wysokość 2456 m Opis ten będzie przydatny osobom, które planują przyjechać tu w okresie lata, późnej wiosny oraz wczesnej jesieni. Zdjęcia będące ilustracją poniższego artykułu pochodzą z wiosny oraz z lata. Co zabrać ze sobą Nim wejdziecie na szlak, warto zastanowić się co zabrać ze sobą na tę wycieczkę. Kilka elementów na pewno trzeba zaliczyć do pakietu obowiązkowego, który powinniście mieć ze sobą. Jednymi z ważniejszych są dobry krem z filtrem, nakrycie głowy oraz okulary przeciwsłoneczne. W czasie wejścia na Psiloritis praktycznie przez cały czas będzie wystawieni na działanie promieni słonecznych. Niska wysokogórska roślinność sprawi, że jedynie na samym szczycie będziecie mogli liczyć na odrobinę cienia przy niewielkiej kapliczce. Chociaż sam szlak jest stosunkowo prosty i nie wymaga użycia specjalistycznego oprzyrządowania to mimo wszystko nie można zapomnieć o odpowiednim obuwiu. W jego wyborze kluczowe znaczenie ma charakterystyka podeszwy, która powinna posiadać agresywny bieżnik zapewniający dobre trzymanie. Naszym zdaniem minimum pozwalające na bezpieczne przejście tego szlaku to solidne buty trialowe, podejściowe lub trekkingowe. Odradzamy natomiast używanie sandałów trekkingowych. W wielu miejscach szlak pokryty jest drobnymi luźnymi kamieniami, które bardzo często mają ostre krawędzie. W składzie obowiązkowego wyposażenia musi się również znaleźć odpowiednia ilość wody. Pamiętajcie, że na szlaku nie ma ani jednego miejsca, w którym będziecie mogli uzupełnić swoje zapasy. Dobrze jeśli wśród zabranych płynów znajdzie się również sok, lub inny napój, który pozwoli uzupełnić poziom minerałów. Warto zabrać ze sobą również drobne przekąski, które dodadzą Wam dodatkowego kopa energetycznego. Niestety ciężko będzie określić ilość płynów, a także jedzenia, które musicie zabrać ze sobą, gdyż jest to dosyć indywidualna cecha zależna również od pogody. Na podstawie wyliczeń endomondo możemy Wam jedynie podpowiedzieć, że aplikacja ta wskazywała nam wymagane nawodnienie na poziomie około 0,8l wody przypadającej na jedną osobę. Naszym zdaniem 1,5l butelka wody przypadająca na osobę to bezpieczne minimum. Ilość ta powinna być odpowiednio zwiększana w przypadku wysokich temperatur. W oddali widoczna jest droga dojazdowa oraz Lakkos Migerou W czasie podejście powinniście kontrolować ilość swoich zapasów wody. Warto określić graniczną wartość, przy której podejmiecie ewentualną decyzję o rezygnacji z dalszej wspinaczki. Jeśli uszczupliliście swoje zapasy o ponad połowę i w dalszym ciągu będzie daleko od szczytu to naszym zdaniem powinniście bezwzględnie zrezygnować. Do sprawnego przejścia szlaku niezbędny będzie również dobry plecak. Najlepiej jeśli będzie to dedykowany trekkingowy z możliwością zapięcia w pasie. Pamiętajcie, że wejście na Psiloritis to relatywnie męcząca wycieczka, która będzie trwać przynajmniej kilka godzin. Nie warto odbierać sobie przyjemności tego podejścia skazując się na katusze noszenia niewygodnego plecaka. Dobrym pomysłem jest zabranie ze sobą kijków trekkingowych, które naszym zdaniem nie stanowią jednak niezbędnego wyposażenia. Mogą być one jednak pomocne w tych partiach szlaku, w których ścieżka pokryta jest luźnymi kamieniami. W miejscach tych stosunkowo łatwo stracić "grunt pod nogami" i właśnie w tych sytuacjach kijki są szczególnie przydatne wydatnie zmniejszając ryzyko upadku . Taki ekwipunek dla własnego komfortu warto uzupełnić o drobny zestaw podstawowych opatrunków. Tak jak pisaliśmy wcześniej, w wielu miejscach szlak jest pokryty ostrymi kamieniami, które w kontakcie ze skórą mogą prowadzić do drobnych otarć lub skaleczeń. Warto wspomnieć również kilka słów na temat ubioru. Nawet w okresie letnim temperatura powietrza na samej górze może być wyraźnie niższa niż ta odnotowywana na płaskowyżu Lakkos Migerou. Przydatna może się okazać przewiewna bluzka z długim rękawem. Zimno może być szczególnie dotkliwe w momentach, gdy Psiloritis będzie spowite chmurami, co może się zdarzyć nawet w szczycie sezonu wakacyjnego. Przy okazji warto wspomnieć, że pogoda w tym miejscu bywa bardzo zmienna. Do samochodu warto zabrać nieco większy zestaw ubioru, który możecie dowolnie komponować dostosowując go do warunków panujących przy schronisku. Jeśli będziecie cieszyć się bezchmurnym niebem to w takim wypadku zabranie dodatkowych cieplejszych rzeczy może nie być potrzebne. Dobrym przykładem takiej drastycznej zmiany pogody może być to, na jakie warunki natknęliśmy się tu w czasie jednego z naszych wiosennych podejść. Po przyjeździe na płaskowyż Lakkos Migerou przywitała nas niska podstawa chmur, duża wilgotność oraz przenikliwe zimno. Na szlak wchodziliśmy ubrani w soft shelle, polary, dodatkowe bluzki z długim rękawem, szaliki, a także czapki i rękawiczki. I mimo takiego stosunkowo grubego ubioru na cebulkę musimy przyznać, że nie był to strój zapewniający nam szczególne ciepło. W trakcie podejścia jednak bardzo szybko pojawił się delikatny wiatr, który przegonił chmury. W ciągu kilkudziesięciu minut wchodziliśmy w krótkich rękawkach skąpani w promieniach gorącego kreteńskiego słońca. Polary i kurtki natomiast wylądowały w plecakach. Dla odmiany dosłownie dwa dni później mieliśmy odwrotną sytuacje. Z Lakkos Migerou wyruszaliśmy skąpani w promieniach słonecznych. Krótkie rękawki to był w zupełności wystarczający strój. Jednak po przejściu przez pierwsze siodełko i wyjściu na trawera Agathiasa złapał nas silny, porywisty wiatr, którego zimne podmuchy bardzo szybko zmusiły nas do ubrania się w kurtki. Przed wyruszeniem w góry i na szlak Rejon masywu Psiloritis to bardzo odludna część Krety. Przy odrobinie szczęście może się zdarzyć tak, że nie spotkacie tu ani jednej osoby, a jedynymi towarzyszami waszej wycieczki będą pasące się tu kozy i owce. W czasie podejścia nie możecie również liczyć na możliwość komunikacji za pomocą telefonu komórkowego (stan na połowę 2016 roku). Z tego względu zalecamy Wam, żeby przed wyruszeniem na płaskowyż Migerou poinformować pracownika hotelu o swoich planach, podając również orientacyjny czas powrotu. W przypadku ewentualnych problemów ułatwi to działanie służbom ratunkowym. To samo miejsce wiosną oraz latem Dwa szlaki najpopularniejsze wśród turystów planujących wycieczki na Psiloritis to te wiodące z Lakkos Migerou oraz z płaskowyżu Nida. Poniższy opis będzie dotyczył tego pierwszego szlaku, który jest naszym zdaniem zdecydowanie łatwiejszy i wymaga poświęcenia mniejszej ilości czasu na przejście. Na opisie tym mogą bazować osoby, które planują tę wycieczkę w okresie późnej wiosny, jesieni oraz lata. Dla turystów wybierających się tu zimą oraz wczesną wiosną opis ze względu na pokrywę śnieżną może mieć ograniczone zastosowanie lub być zupełnie nieprzydatny. Pamiętajcie, że w tym okresie wejście na Psiloritis poza dostosowaniem swojego ubioru do temperatury będzie mogło wymagać zabrania dodatkowego górskiego ekwipunku. Przebieg szlaku oraz jego profil zarejestrowany w Endomondo Opis szlaku Na końcu krętej drogi wiodącej z wioski Livadia do Lakkos Migerou znajduje się parking oraz niewielkie schronisko składające się z trzech kamiennych budynków. W obiekcie, którym opiekuje się Stowarzyszenie Kulturalne z miejscowości Livadia, znajdziecie toaletę z bieżącą wodą, a także pomieszczenie ze skromnym aneksem kuchennym, w którym w przypadku awaryjnej sytuacji można także zorganizować sobie nocleg. Jeśli jednak planujecie zdobycie Psiloritis w lecie to wątpliwe, aby była konieczność korzystania z tych dodatkowych "udogodnień". Nie spodziewajcie się jednak zastania tu jakiś super warunków czy też czystych toalet. Pamiętajcie jednak aby szanować to miejsce oraz trud włożony w jego stworzenie. Nie niszczcie niczego ani też w miarę możliwości nie pozostawajcie śmieci. Schronisko na płaskowyżu Lakkos Migerou Całkowita długość szlaku w obie strony to około 10,5 kilometra, czas przejścia w relatywnie spokojnym tempie (bez uwzględnienia przerw) oscyluje w okolicach 5h. Różnica wysokości pokonana w czasie podejścia wynosi niecałe 900 metrów. Praktycznie przez większą część drogi szlak jest bardzo dobrze widoczny. Mimo wszystko w kilku miejscach natkniecie się na oznaczenia, które wykonywane są na różne sposoby. Najbardziej oficjalna forma oznaczenia, to metalowe rurki, które na górze mają przyczepione charakterystyczne żółto-czarne plakietki wyznaczające przebieg szlaku E4. W niektórych miejscach szlak wyznaczany jest również przez strzałki namalowane czerwoną farbą. W górnej części szlaku można natknąć się również na oznaczenie składające się z dwóch czerwonych kropek. Takimi znakami wyznaczony jest równoległy odcinek szlaku, który w drodze powrotnej biegnie w kierunku płaskowyżu Nida oraz południowego wybrzeża. Początek szlaku znajdujący się na wysokości około 1550 m wyznaczony jest przez tablicę informacyjna oraz niewielki kierunkowskaz. Od tego miejsca prowadzi stosunkowo dobra ścieżka ułożona z płaskich kamiennych płyt. I chociaż jest ona bardzo wygodna to jednak nie warto przyzwyczajać się do niej, gdyż stosunkowo szybko jej jakość pogarsza się a sam szlak robi się coraz bardziej stromy. Schronisko na płaskowyżu będzie widoczne przez bardzo długą część szlaku Na tym etapie dostrzeżenie szczytu Psiloritis wciąż nie będzie możliwe. Jego wierzchołek znajduje się z prawej strony szlaku i zakryty jest przez jedno z wielu okolicznych wzniesień. Ścieżka, która będzie stawać się coraz bardziej stroma, będzie natomiast kierować Was na północne zbocze góry Aghatias. Po przejściu około kilometra na wysokości 1750 m natkniecie się na pierwsze wypłaszczenie. Ten chwilowy odpoczynek po pierwszym etapie szlaku przyda Wam się tym bardziej, że następne 750 metrów szlaku to stosunkowo strome podejście, na przestrzeni którego pokonacie różnicę wysokości wynoszącą około 250 m. Docierając do tego miejsca będziecie mogli podziwiać piękną panoramę na płaskowyż Migerou oraz na okoliczne wzniesienia, z których znaczna część będzie znajdować się już poniżej Waszej wysokości. I znów po chwilowym odpoczynku Wasze nogi będą musiały zmierzyć się z kolejnym stromym podejściem. Najbliższy kilometr szlaku to naszym zdaniem jeden z jego bardziej niewdzięcznych etapów. Od tego miejsca szlak ulega wyraźnemu pogorszeniu, kamienne płyty powoli zanikają ustępując miejsca luźnym kamieniom oraz żwirowi. Charakterystyczna kapliczka ułatwia identyfikację najwyższego szczytu Krety Po przejściu 3,3 km dojdziecie do niewielkiego siodła znajdującego się na wysokości około 2250 m. Jego południowy kraniec wyznaczony jest przez wspinające się stromo zbocze góry Aghatias. W miejscu tym po raz pierwszy będziecie mogli wypatrzyć cel waszej wycieczki, czyli szczyt Psiloritis. Patrząc na zachód zobaczycie zarys niewielkiej kamiennej kapliczki wyznaczającej najwyższy punkt tej góry. Ciut powyżej siodła szlak wiodący z Lakkos Migerou łączy się ze szlakiem, którym można dojść na Psiloritis z płaskowyżu Nida. Wychodząc z siodła proponujemy kierować się nieco bardziej na południowy wschód, gdzie dojście do łączenia obu szlaków jest odrobinę łagodniejsze, a podłoże jest bardziej stabilne. Wchodząc na szlak wiodący z Nidy skręcie w prawo kierując na zachód. Przed Wami z lewej strony rozpościerać się północne zbocze góry Aghatias, które pokonacie wznoszącym się powoli trawersem. To bezsprzecznie jeden z przyjemniejszych odcinków tego trekkingu. Pamiętajcie jednak, że chociaż wyraźnie wytyczony szlak pozwala na swobodny marsz to powinniście zachować tu stosowną ostrożność. W kilku miejscach szlak przebiega przez bardzo strome zbocze składające się ze skalnego rumoszu. Szczególną uwagę powinniście zachować w tym miejscu jeśli Wasza wycieczka przypadnie na okres wczesnej wiosny. Możecie wtedy natknąć się tu na śnieżne pola, których zewnętrzna powierzchnia bywa pokryta warstwą lodu. Wchodzenie na nie bez niezbędnego dodatkowego ekwipunku niesie ze sobą spore ryzyko. W okresie letnim jednak najprawdopodobniej nie zobaczycie już śniegu na Psiloritis (ewentualnie mogą to być jakieś drobne pozostałości znajdujące się w zagłębieniach). W oddali widoczna skała w Matala oraz plaża pomiędzy Tympaki, Kalamaki i Kommos Po przejściu długiego trawersu dojdziecie do kolejnego siodła, które znajduje się między szczytem wzniesienia Aghatias a Psiloritis. W miejscu tym po raz pierwszy będziecie mieć możliwość podziwiania widoku na południowe wybrzeże Krety, które znajduje się z lewej strony szlaku. Niestety widok ten nie będzie Wam towarzyszyć zbyt długo w dalszej wędrówce. Opuszczając siodło szlak schodzi ku północnemu trawersowi zbocza góry a następnie rozdziela się na kilka ścieżek. My polecamy Wam trzymanie się najwygodniejszej z nich. Po pokonaniu kolejnych kilkuset metrów dojdziecie do kolejnego wypłaszczenia. W miejscu tym szlak wchodzi na pośredni szczyt zbocza. Przed Wami znów będzie rozpościerać się panorama na południowe wybrzeże Krety. Dalsza część szlaku jest stosunkowo stroma i dopiero tuż pod samym szczytem nachylenie zbocza ulega wyraźnemu złagodzeniu. Pokonując nieco ponad 5 km górskiego szlaku staniecie na najwyższej górze Krety na wysokości 2456 m Swój sukces możecie obwieścić "całemu światu" (czyli najprawdopodobniej kilku okolicznym kozom oraz owcom) bijąc w dzwon Timios Stavros :). Charakterystyczna kapliczka na szczycie Będąc już na szczycie warto zrobić sobie dłuższy odpoczynek. Przy dobrej pogodzie możecie podziwiać w tym miejscu unikalna panoramę, która obejmuje zarówno północne, jak i południowe wybrzeże. Patrząc na północny wschód, będziecie mogli zobaczyć białe zabudowania tworzące Heraklion. Z tak odległej perspektywy łatwo zauważyć jak bardzo rozległe jest to miasto. Patrząc na zachód będziecie mieć przed sobą góry Białe (Lefka Ori). Natomiast na południu będziecie widzieć rozległe pola Messary, góry Astriousa, a także wybrzeże w okolicach miejscowości Kalamaki, które zamknięte jest charakterystycznymi skałami Matali. Waszą uwagę może również przykuć niewielkie lotnisko wojskowe znajdujące się przy bazie wojskowej w Tympaki oraz mnogość foliowych namiotów. Widoczne ze szczytu pasmo gór Lefka Ori Zejście w dół i droga powrotna Czas poświęcony na zejście może być krótszy nawet o około ⅓ w stosunku do podejścia. Pamiętajcie jednak, że będzie to zależne od waszego tempa, a także od stanu szlaku. Przed zejściem w dół warto poprawić sznurowanie obuwia tak aby stopa nie miała tendencji do zsuwania się na przód buta. W dolnych partiach, gdzie żwirowy szlak przeplata się z pozostałościami kamiennej ścieżki trzeba uważać na luźne kamienie. Kilka razy, szczególnie w czasie letniej wycieczki na Psiloritis, zdarzało nam się niemile poślizgnąć na takich luźnych drobnych kamieniach leżących na większych płytach. Choćby właśnie z tego względu przy zejściu mogą być pomocne kijki trekkingowe, które w awaryjnych sytuacją dają dodatkowe punkty podparcia. Po zejściu na parking pamiętajcie o tym aby zrobić sobie choćby małą przerwę regeneracyjną. W schronisku w małym aneksie kuchennym znajduje się zlew z bieżącą wodą, którą możecie sobie przemyć dłonie oraz twarz. Chociaż droga wiodąca do Livadii jest w całości pokryta asfaltem, to jednak jazda po niej wymaga zachowania uwagi. Pamiętajcie również aby ze względu na duża ilość ostrych zakrętów oraz stromych zjazdów jak najczęściej hamować silnikiem. Jest to prosta technika polegająca na stałym utrzymywaniu niskiego przełożenia w skrzyni biegów (w razie konieczności może to być nawet pierwszy bieg) tak aby samochód z puszczonym gazem staczał się ze wzniesienia z w miarę stałą prędkości. Główne hamulce są używane jedynie w celu dohamowania. Jeśli nigdy nie stosowaliście tej techniki jazdy to warto wcześniej przećwiczyć ją na jakimś bezpiecznym wzniesieniu. Czy warto? Wejście na Psiloritis w szczycie sezonu wakacyjnego to stosunkowo łatwy cel wycieczki. Oczywiście pamiętać trzeba o tym, że podejście to choćby ze względu na długość szlaku oraz pokonaną różnicę wysokości stawia przed turystami pewne wymagania kondycyjne. Kanapowi podróżnicy i sportowcy powinni omijać ten szlak szerokim łukiem. Jeśli ktoś jednak nie stroni od aktywności fizycznej oraz długich spacerów to spokojnie może się tu wybrać. Tym bardziej, że wejście na Psiloritis jest niezbyt skomplikowane pod względem technicznym. Wchodząc na tę górę będziecie mieć możliwość podziwiania unikalnych krajobrazów Krety. Rozległa panorama rozpościerająca się ze szczytu góry pozwala na oglądanie zarówno południowego jak i północnego wybrzeża. Dodatkowym atutem tej wycieczki jest to, że zdobycie szczytu Psiloritis jest wciąż niezbyt popularne wśród turystów. W porównaniu do takich atrakcji jak wąwóz Samaria, relatywnie niewiele osób znajduje czas oraz chęci na to aby wejść na tę górę. Warto również dodać, że przejście szlaku budzi szacunek nawet u miejscowych Kreteńczyków. Jeśli więc zależy Wam na tym aby w czasie pobytu na Krecie zrobić coś unikalnego to Psiloritis może być niezłym wyborem. Kreta, góry oraz piesze wędrówki są Waszą pasją to zachęcamy do obserwowania profilu sklepu gdzie cyklicznie pojawiają się oferty grupowych wyjazdów, których celem są ciekawe kreteńskie piesze szlaki. west central east Ciekawe miejsca na Krecie ↤ kliknij odpowiednią część wyspy aby zmienić dolną mapę Knossos Knossos to jeden ze sztandarowych zabytków odwiedzanych przez turystów, jest to też najpopularniejsze miejsce, do którego udają się zorganizowane wycieczki. X więcej Heraklion Heraklion (Iraklion) to największe miasto Krety. Z liczbą prawie 140 tysięcy mieszkańców jest on czwartym co do wielkości greckim miastem. X więcej Margarites Dziesiątki warsztatów rzemieślniczych położonych w tej niewielkiej górskiej wiosce powodują, że Margarites jest jednym z czterech głównych ośrodków, w których wytwarzana jest tradycyjna kreteńska ceramika. X więcej Heraklion - lotnisko Międzynarodowe lotnisko im. Nikosa Kazantzakisa w Heraklionie w chwili obecnej jest największym lotniskiem na Krecie. X więcej Moni Arkadiou Data powstania klasztoru Moni Arkadiou (Arkadi) nie jest dokładnie znana. Wedle tradycji nazwa tego kościoła nawiązuje do imienia Cesarza Arkadiusza, który podobno miał być jego fundatorem. X więcej Rethymnon Rethymnon z około 40 tys. mieszkańców to trzecie co do wielkości miasto Krety. Miejsce to zostało zaludnione już w okresie minojskim. Dawniej miasto było ważnym ośrodkiem handlowym. X więcej Thrapsano Thrapsano to niewielka miejscowość zamieszkała przez nieco ponad 2,5 tysiąca osób, z których zdecydowana większość do niedawna utrzymywała się wykonując zawód garncarza. X więcej Skinaria Skinaria to mała plaża położona wzdłuż niewielkiej zatoki, której ujście z obu stron zakończone jest skalnym wybrzeżem. To wciąż mało znane miejsce pomijane przez masową turystykę X więcej Jaskinia Idi Według mitologii greckiej w jaskini Ida ukrywał się (a może też i urodził) Zeus. Właśnie ten mit jest największym atutem tej jaskini, która nie jest tak ciekawa i piękna jak jaskinia Dikte. X więcej Tripiti Tripiti to niewielka plaża pokryta mieszanką szarego piachu, żwiru i kamieni. Mimo tego, że plaża jest mało zorganizowana i sprawia wygląd półdzikiej, to działa tu jedna niewielka tawerna. X więcej Tripiti Tripiti to niewielka plaża pokryta mieszanką szarego piachu, żwiru i kamieni. Mimo tego, że plaża jest mało zorganizowana i sprawia wygląd półdzikiej, to działa tu jedna niewielka tawerna. X więcej Plakias Plakias to doskonałe miejsce dla osób, które lubią spędzać czas na pieszych wędrówkach. W rejonie miasteczka oraz przyległej okolicy wytyczonych jest kilka pieszych szlaków, którymi możecie dojść do ciekawych plaż. X więcej Klasztor Preveli Obecnie dolny klasztor wciąż nie jest udostępniany dla zwiedzających oraz nie jest wykorzystywany przez mnichów. Zabudowania górnego klasztoru przeszły częściową renowację i stanowią główną siedzibę klasztoru Preveli. X więcej Wąwóz Kourtaliotiko Wąwóz Kourtaliotiko znany również jako wąwóz Asomatos, to bodaj jedna z najbardziej spektakularnych atrakcji przyrodniczych dostępnych w środkowej części Krety. X więcej Minojska Agia Triada Agia Triada to nieduże minojskie stanowisko archeologiczne na południu Krety, znajdujące się w pobliżu Timpaki położone na zachodnim zboczu wzgórza około 40 metrów nad poziomem morza. X więcej Fajstos Około 60 kilometrów na południowy zachód od stolicy Krety - Heraklionu znajdują się ruiny drugiego co do wielkości starożytnego pałacu - Fajstos. X więcej Jaskinia Melidoni Obecnie jaskinia Melidoni (oryginalnie zwana Gerontospilios) jest kojarzona głównie z tragicznymi wydarzeniami, jakie rozegrały się w tym miejscu w 1824 roku. X więcej Twierdza Koules Twierdza ta jest doskonałym przykładem wielokulturowości Krety. Znajdująca się dziś w greckich rękach, została zbudowana przez Wenecjan, ale określana jest nazwą zaczerpniętą z języka tureckiego. X więcej Preveli Beach Preveli to jedna z bardziej rozpoznawalnych plaż znajdujących się na Krecie. X więcej Tylissos Tylissos to jedno z niewielu miejsc na Krecie, które zachowało swoją nazwę od czasów starożytnych. X więcej Damnoni Plaża w Damnoni jest położona po sąsiedzku z Plakias - popularną turystyczną miejscowością X więcej Agios Pavlos Agios Pavlos to niewielka miejscowość położona na południowym wybrzeżu Krety niedaleko miejscowości Saktouria. X więcej Triopetra Triopetra znajduje się u podnóża góry Siderotas około 52 km na południe od Rethymno. X więcej Agia Galini gia Galini (Αγία Γαλήνη) jest jednym z najpopularniejszych nadmorskich kurortów na południowym wybrzeżu Krety. X więcej Obserwatorium Skinakas Obserwatorium jest ulokowane na szczycie góry Skinakas na wysokości 1750m. Pomysł na jego wybudowanie narodził się w 1984 roku. X więcej Armeni Późnominojskie cmentarzysko w Armeni położone jest na obrzeżach tej miejscowości, znajdującej się niespełna 10 km na południe od centrum Rethymno. X więcej Muzeum Wojskowe Muzeum to prezentuje dramatyczną historię Krety napisaną na przestrzeni ostatnich kilkuset lat. X więcej Argyroupolis Współczesna osada znana pod nazwą Argyroupolis została wybudowana na miejscu starożytnego miasta Lappa (zwanego także Lambi) X więcej Lentas Lentas to dobry pomysł dla tych, którzy chcą uciec od miejscowości przesiąkniętych przemysłową turystyką. X więcej Labyrinthaki i Labyrinthos Muzeum Archeologiczne w Eleftherna Estiatorio Chrisopigi Jeśli ktoś z Was szuka dobrej restauracji w pobliżu Matali i Kalamaki, to chcielibyśmy zarekomendować estiatório Chrisopigi. X więcej Gortyna Gortyna uważana jest za jedno z najbardziej rozległych wykopalisk na terenie Grecji. X więcej Psiloritis - Timios Stavros Wąwóz Rouvas Wąwóz Rouvas to jedno z ciekawszych miejsc znajdujących się w tej części Krety. Ciekawie poprowadzony szlak w doskonały sposób ukazuje zmieniających się wygląd tego wąwozu. X więcej Matala Matala jest jedną z najpopularniejszych miejscowości nie tylko południowego wybrzeża ale i całej Krety. W latach 60-tych i 70-tych ta niewielka rybacka wioska była mekką hippisów. X więcej Klasztor Odigitrias Klasztor Odigitrias to jeden z najbardziej znanych klasztorów południowej Krety. Niestety pod względem popularności daleko mu do innych kreteńskich monastyrów. X więcej Kali Limenes Kali Limenes (czyli Dobre Porty lub Piękne Przystanie) to nadmorska miejscowość położona w górach Asterousia znajdujących się na południowym wybrzeżu Krety. X więcej Vathipetro Oprócz słynnych wielkich pałaców na wyspie w okresie minojskim powstało szereg mniejszych rezydencji. Jednym z ważniejszych przykładów jest Vathipetro odkryte około 5 km na północ od Archanes, na południowo-wschodnim zboczu góry Juchtas w środkowej części Krety. X więcej Kommos Podróżując po Krecie nietrudno zwrócić uwagę na to, że większość tamtejszych plaż jest relatywnie małych i krótkich. Szczególny zawód z tego powodu mogą przeżyć osoby przyzwyczajone do naszych krajowych bałtyckich standardów, gdzie piaszczyste wybrzeże ciągnie się kilometrami. Jednak na szczęście nic straconego, gdyż Kreta w swoim bogatym arsenale najróżniejszych plaż może poszczycić się i takimi, które pozwalają na długie spacery wzdłuż wybrzeża. Jedną z nich, szczególnie lubianą przez nas jest plaża Kommos znajdująca się na południu środkowej części wyspy. X więcej Jaskinia Sfendoni Mimo że jaskiń na Krecie jest bez liku, to jednak tylko nieliczne można zwiedzać. Sfendoni jest przy okazji największą jaskinią udostępnioną do zwiedzania. treść pochodzi z: X więcej Port Wenecki i latarnia morska Jezioro Zaros Kilometr na północ za miejscowością Zaros, położoną w środkowej części Krety, znajduje się niewielkie sztuczne jeziorko. To właśnie Votomos zwane także Zaros. X więcej Data publikacji: 2018-02-25 Data modyfikacji: 2018-09-19 Wszystkie treści i zdjęcia występujące w serwisie są naszą własnością. Wykorzystanie ich w dowolnej formie wymaga pisemnej zgody autorów. Dla osób, które jadą pierwszy raz na Kretę przygotowaliśmy zbiór podstawowych informacji przydatnych w czasie pobytu na wyspie. Poniższe tematy są istotne z naszego punktu widzenia i opisaliśmy je na podstawie własnych doświadczeń. Oczywiście artykuł ten nie wyczerpuje wszystkich tematów i jest wielce prawdopodobne, że ten niezbędnik będzie rozrastał się w czasie. Język Językiem urzędowym jest grecki. Jednak w miejscowościach turystycznych oraz miastach można porozumieć się po angielsku, niemiecku, rosyjsku i francusku. Czasami w tawernie można natrafić na kelnera, który potrafi powiedzieć kilka słów po polsku. :) Nie liczcie jednak na dialog w ojczystym języku. Przed podróżą warto jednak poznać przynajmniej kilka słów i grzecznościowych zwrotów po grecku. Lokalni mieszkańcy naprawdę to doceniają! Zwłaszcza jeśli macie w planach zwiedzanie górskich rejonów oraz wiosek oddalonych od turystycznych rejonów podstawowy zasób greckich słów i zwrotów przyda się na pewno, gdyż w takich miejscach możecie mieć problem z porozumieniem się nawet w podstawowym angielskim. Pogoda Łagodny śródziemnomorski klimat to jeden z czynników, który decyduje o atrakcyjności Krety. Latem w wysokim sezonie pogoda jest stabilna, tylko wyjątkowo zdarzają się opady deszczu. Średnia temperatura w dzień waha się między 25 a 30 stopni Celcjusza, choć maksymalne osiągane wartości mogą oscylować w okolicy 40 stopni. Upały łatwiej jest znieść, gdy wieje wiatr co na szczęście zdarza się często. Południowa część Krety w okolicach Sfakii jest w ogóle bardziej wietrzna niż pozostała część wyspy, więc może się tak zdarzyć, że wypoczywając w tych rejonach będziecie mieli wichury, podczas gdy na północnym wybrzeżu wiatr będzie w tym czasie dużo słabszy. Kreteńska wiosna oraz jesień to pory roku o niższych temperaturach, jeśli więc planujecie wycieczki po górach i szlakach to te miesiące będą bardziej odpowiednie na taki typ wypoczynku. Jadąc wiosną trzeba jednak zaopatrzyć się też w cieplejsze ubrania, bo wieczory na ogół są zimne, a pogoda bywa kapryśna i może być deszczowa. Jesień natomiast bywa cieplejsza niż wiosna, a temperatura nagrzanego po lecie morza utrzymuje się w tym okresie reguła jest taka, że Kreta wschodnia jest cieplejsza niż zachodnia, południowa bardziej niż północna. Bez względu na położenie w górach będzie sporo chłodniej chyba, że akurat traficie na ekstremalnie wysokie temperatury. Słońce Latem słońce świeci bardzo intensywnie każdego dnia i niezależnie od rodzaju wypoczynku jaki wybierzecie nie można lekceważyć jego mocy. Wybierając się czy to na plażę czy na szlak trzeba zabrać ze sobą nakrycie głowy, krem z filtrem oraz odpowiednią ilość picia. Jeśli wasze wakacje będą aktywne i spędzone na kreteńskich szlakach to napoje będą najważniejszą kwestią. Na szlaku odwodnienie może dopaść w najmniej oczekiwanym momencie i jeśli nie zaopatrzycie się w odpowiedni zapas wody, soku itp. to historia może się skończyć nieciekawie. Każdego roku zdarzają się na szlakach wypadki, kiedy miejscowe służby muszą interweniować i sprowadzać turystów, którzy ulegli udarowi słonecznemu. Może mieć to miejsce nawet na tak z pozoru prostej i obleganej drodze prowadzącej na Balos. Warto pamiętać o tym gdyż niestety udar i odwodnienie zbierają także i śmiertelne żniwo. Jeśli natomiast przesadzicie ze słońcem i poparzycie się to najlepszym dostępnym środkiem na piekącą skórę jest … grecki jogurt. On naprawdę działa! Czas Obowiązująca strefa czasowa na Krecie to UTC (Universal Time Clock)+2 godziny w zimie i UTC+3 godziny w lecie. W stosunku do czasu obowiązującego w Polsce jest to przesunięcie o jedną godzinę. Warto ten fakt uwzględnić przy rozpatrywaniu godzin przylotu i odlotu, które zazwyczaj podawane są według czasu lokalnego. Pamiętajcie zatem, że przylatując na Kretę dostosowujemy zegarki ustawiając godzinę do przodu. Telekomunikacja Kreta ma szeroki zasięg telefonii komórkowej, więc praktycznie na większej części wyspy będziecie mogli korzystać z komórki bez przeszkód. Jednak w górskich rejonach oraz wąwozach zasięgu na ogół nie ma i warto to mieć na uwadze wybierając się w te rejony Krety. Warto pamiętać, że od 2017 roku w Polsce stawki za połączenia międzynarodowe na terenie Unii Europejskiej zostały zrównane ze stawkami za połączenia lokalne. Jest to więc spore obniżenie kosztów za połączenia dla turystów wyjeżdżających na wakacje. Jeśli planujecie dłuższy pobyt na wyspie to korzystniej będzie zakupić grecką kartę SIM. Karta taka daje większy pakiet danych na stały dostęp do internetu. Można je nabyć w salonach operatorów komórkowych, do zakupu wymagany jest paszport albo dowód osobisty. O parametry oraz koszty możecie pytać bezpośrednio w placówkach operatorów. Na naszych wakacjach tego typu dostęp do internetu sprawdził się doskonale i był o wiele tańszy niż wykupywanie pakietów danych u polskiego operatora. Numer kierunkowy do Grecji to +30 po wybraniu, którego należy wybrać właściwy numer telefonu. Sieć internetu bezprzewodowego jest systematycznie poszerzana. Na chwilę obecną większość hoteli i pensjonatów oferuje dostęp do wi-fi na terenie budynku (także w pokojach), choć zdarzają się jeszcze obiekty bez tego udogodnienia. Jakość tych połączeń bywa jednak zróżnicowana. To samo dotyczy tawern czy restauracji. Warto pamiętać, że na ogół należy poprosić w recepcji lub u kelnera (w przypadku tawerny) o hasło dostępu do sieci. Waluta Od stycznia 2002 roku euro jest oficjalną walutą w Grecji. Zastąpiło ono wcześniejszą drahmę, która została całkowicie wycofana z rynku. Kurs wymiany za 1€ wynosił 370 drachmy greckiej. Jadąc na Kretę warto zabierać banknoty o niewysokich nominałach. Przy banknotach o wartości 200 czy 500 euro możecie mieć spore problemy z ich przyjęciem i wymianą na drobniejsze nominały. W Grekach budzą one sporą podejrzliwość i lęk przed falsyfikatami. Jeśli jednak już zdarzy Wam się nieszczęście posiadania tak dużego nominału to zdradzimy Wam bardzo ciekawy sposób na jego upłynnienie. Jeden z lokalnych Kreteńczyków doradził nam, by tak duży nominał wykorzystać do płacenia na stacji benzynowej. Podjechać samochodem, poprosić o zatankowanie do pełna, a następnie wcisnąć "nieszczęsny" banknot jako zapłatę. Pracownik stacji będzie musiał sobie poradzić jakoś z wydaniem reszty, bo przecież paliwa mu już nie oddamy ;) W przypadku większych placówek handlowych nie powinno być problemów z płatnością za pomocą kart kredytowych lub płatniczych. W przypadku mniejszych placówek zawsze warto upewnić się, czy sklep dysponuje terminalem obsługującym posiadany przez nas typ karty. W większych miejscowościach i popularnych kurortach turystycznych można również znaleźć kantory, w których bez problemu można wymienić posiadane złotówki lub też inne obce waluty. Więcej na temat tego jak można płacić i czy koniecznie trzeba ze sobą zabierać dużo gotówki znajdziecie w naszym artykule: Jak płacić na Krecie? Dokumenty Grecja jest krajem członkowskim Unii Europejskiej i ratyfikowała układ z Schengen, zatem obywatele podróżujący wewnątrz UE mogą wjechać tu na podstawie dowodu osobistego. Do czego gorąco namawiamy, gdyż dowód osobisty jest dużo wygodniejszym i znacznie poręczniejszym dokumentem niż paszport. Dodatkowo warto również wiedzieć, że ten ostatni dokument od dłuższego już czasu jest dosyć ceniony wśród złodziei. Opieka zdrowotna Aby uzyskać dostęp do opieki medycznej należy wyrobić sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Trzeba jednak pamiętać, że karta ta uprawnia do otrzymania niezbędnej i bezpłatnej pomocy medycznej w placówkach publicznych w razie nagłych wypadków i zachorowań. Posiadanie EKUZ nie oznacza jednak, że nie poniesiemy żadnych kosztów niezbędnego leczenia. Jak obecnie wygląda pomoc lekarska oraz koszty leczenia w Grecji? Obecne zasady udzielania bezpłatnej pomocy lekarskiej są nieco inne niż jakiś czas temu. Zachęcamy zatem do zapoznania się z tymi warunkami na stronach NFZ lub Komisji Europejskiej. Poniżej zaś podajemy najważniejsze informacje. W razie potrzeby trzeba zacząć od wyszukania odpowiedniej placówki, która ma podpisaną umowę z EOPYY (ΕΟΠΥΥ), czyli Narodowym Systemem Świadczeń Zdrowotnych. Tylko w takim miejscu uzyskamy nieodpłatną pomoc lekarską. Z reguły takie umowy mają lekarze publicznej służby zdrowia (tzw. oddziały PEDY - państwowej sieci podstawowej opieki zdrowotnej - oraz ESY - usługi laboratoryjne). Linki podajemy poniżej. W przypadku lekarzy zatrudnionych w klinikach prywatnych, trzeba szukać takich, którzy mają podpisane kontrakty z EOPYY. Jednak w takim przypadku jest ograniczenie: tylko pierwszych 200 pacjentów miesięcznie zostanie przyjęte bezpłatnie. Gdy limit się wyczerpie, pacjent musi zapłacić za wizytę. Dlatego jeśli zdecydujecie się na wizytę w prywatnej klinice trzeba dowiedzieć się, czy taka placówka udziela bezpłatne świadczenia medyczne posiadaczom EKUZ oraz czy jest jeszcze dostępny limit miejsc. Wizyty u pozostałych lekarzy, którzy nie podpisali umowy z EOPYY, są zawsze odpłatne. Jeśli chodzi o pomoc dentystyczną to obecnie wygląda to następująco: w pilnych przypadkach po okazaniu karty EKUZ bezpłatne wizyty są dostępne tylko w placówkach publicznej służby zdrowia na oddziałach PEDY i ESY. Wizyty u prywatnych dentystów zawsze są płatne. Nagłe leczenie w szpitalu publicznym/państwowym jest bezpłatne, jednakże wymagane jest zazwyczaj skierowanie od lekarza. Tu także jest niezbędne okazanie karty EKUZ. Być może będziecie musieli okazać także dokument potwierdzający tożsamość. Przed wyjazdem warto zrobić kilka kserokopii karty EKUZ i dowodu tożsamości, gdyż w przypadkach nagłej pomocy konieczne będzie pozostawienie kopii karty, a nie wszystkie placówki dysponują sprzętem xero. Jeśli zaś wybierzecie szpital prywatny, który ma podpisaną umowę z EOPYY (Narodowym Systemem Świadczeń Zdrowotnych), to 30% kosztów procedury medycznej albo 10% za każdy dzień pobytu w szpitalu ponosi pacjent.. Pełnopłatne są honoraria lekarzy, w tym anestezjologów, oraz koszty dodatkowe np. za wyższy standard sali. W klinikach, które w ogóle nie mają kontraktu z EOPYY, leczenie szpitalne jest pełnopłatne. Badania laboratoryjne w placówkach PEDY i ESY są bezpłatne. W klinikach prywatnych które posiadają kontrakt z EOPYY, pacjent pokrywa 15% kosztów. Jeśli lekarz wystawi Wam receptę to można ją zrealizować w aptekach, które honorują kartę EKUZ (wyszukiwarka poniżej). W przypadku realizacji e-recepty naliczana jest dodatkowa bezzwrotna opłata w wysokości 1 €. Udział własny wynosi na ogół 25% kosztów leków zapisanych na recepcie. W sytuacjach nagłych i poważnych można skorzystać z karetki pogotowia dostępnej pod numerem 166. Chory zostanie przewieziony do dyżurnego szpitala publicznego. Usługa taka jest bezpłatna, o ile świadczona jest przez Krajowe Centrum Ratownictwa Medycznego EKAV. Podobnie wygląda udzielenie pomocy przez ratownictwo lotnicze. Warto pamiętać, że w wielu kurortach turystycznych lekarze przyjmują tylko prywatnie i nie honorują EKUZ. Po powrocie z urlopu można ubiegać się o zwrot kosztów, jednak w takim przypadku pamiętajcie, że NFZ zwróci koszty ale wg polskiego cennika obowiązującego w rozliczeniach między Funduszem a polskimi placówkami medycznymi. Trzeba też mieć na uwadze to, że pomoc medyczna udzielana na skutek wypadków podczas uprawiania sportów może być obciążona wyższymi opłatami. Na wszelki wypadek warto więc przed wyjazdem wykupić dodatkowe ubezpieczenie, które będzie obejmowało koszty takiej opieki i ewentualnego transportu do kraju, gdyż koszty tego ostatniego pokrywa w całości pacjent. Niezbędne linki: Wyszukiwarka wszystkich placówek medycznych, które mają podpisaną umowę z EOPYY: Lista aptek państwowych działających w ramach publicznego systemu EOPYY: Powyższe strony są TYLKO w języku greckim. Wszystkie placówki medyczne, także te prywatne oraz prywatne apteki posiadające kontrakt z EOPYY: Strona jest także dostępna w języku angielskim. Istnieje tu możliwość odfiltrowania tylko placówek posiadających kontrakt z EOPYY. Wyszukiwarki na obydwu stronach działają według nomosów, czyli regionów Grecji. Dlatego nie należy szukać punktów medycznych w konkretnych miastach (np. Hersonissos) tylko w jednym z czterech regionów Krety: Heraklion, Chania, Rethymno oraz Lassithi. Fotografowanie Oczywiście nie ma przeciwwskazań do fotografowania krajobrazów, jednak w przypadku gdy chcecie zrobić zdjęcie babinki w czerni czy Kreteńczyka w tradycyjnym ubraniu lepiej jest uzyskać ich zgodę. Nam się co prawda nie zdarzyła nieprzyjemna sytuacja ale wiemy, że bywają krewcy Grecy na osiołkach, którym wcale nie podoba się, że stają się celem w turystycznym obiektywie. Jeśli ktoś nie życzy sobie zdjęć i odmówi Wam, lepiej to uszanować. Niedozwolone jest fotografowanie obiektów wojskowych, które zawsze są oznaczone specjalnymi tablicami informacyjnymi oraz odpowiednimi piktogramami. Oczywiście w obecnych czasach jak ktoś się uprze to fotę zrobi, jednak warto uważać bo Grecy są wyczuleni na punkcie “obcych” i “szpiegów” ;-) W muzeach na ogół można filmować i fotografować ale bez użycia lampy błyskowej. Może się zdarzyć, że niektóre wystawiane przedmioty są objęte całkowitym zakazem uwieczniania. Ma to miejsce w przypadku artefaktów, których zdjęcia nie były jeszcze opublikowane przez archeologów lub też takich, które są obecnie opisywane. Przestrzegania takiego zakazu pilnują wtedy czujne strażniczki :)W monastyrach bywa różnie, na ogół nie wolno fotografować w samej świątyni, czasem także na całym terenie. Strój Mimo że na wakacjach wszyscy lubią ubierać się w sposób nieformalny i luźny to jednak warto wiedzieć, że na Krecie obowiązują pewne reguły. Dotyczą one przede wszystkim zwiedzania obiektów sakralnych, w których określone są ścisłe wytyczne dotyczące stroju. Na ogół jest to długa spódnica w przypadku pań oraz długie spodnie w przypadku panów (czasem dopuszczalne są szorty za kolano). Prawdopodobnie będziecie także poproszeni o zakrycie gołych ramion. Jeśli wybierając się na zwiedzanie klasztoru zapomnicie o stosownym ubraniu to w przypadku bardziej znanych miejsc będziecie mogli pożyczyć poliestrowe chusty oraz spódnice. Niemniej jednak może też zdarzyć się taka sytuacja, że mnisi po prostu nie wpuszczą Was na teren te wydają się niby dość oczywiste, jednak podczas naszych podróży wielokrotnie widzieliśmy turystki, które w kostiumach kąpielowych (!) przyjechały na zwiedzanie monastyrów. Jeśli hotel w którym będziecie znajduje się w typowo turystycznej miejscowości np. Stalida czy Hersonissos to nikogo nie będzie raził fakt chodzenia po ulicach w stroju plażowym czy też w spodenkach kąpielowych. W tych miejscowościach dzieją się nie takie rzeczy… jednak w większych miastach lub w wioskach jest to niestosowne. Strój wieczorny zależy od miejsca, w którym wypoczywacie. Jeśli jest to lepszy hotel lub SPA to prawdopodobnie u mężczyzn będą wymagane np. długie spodnie, u kobiet nie może to być strój plażowy. Urlop spędzany w mniej formalnym miejscu oczywiście pozwala na większą dowolność w doborze stroju. Prąd Sieć elektryczna dostarcza prąd zmienny 230V. Na ogół można stosować wtyczki odpowiadające europejskim normom, choć w małych pensjonatach można natknąć się na nieco bardziej egzotyczne gniazdka, które nie zawsze akceptują tradycyjne okrągłe wtyczki. Jednak tak jak napisaliśmy wyżej - to na ogół rzadkie przypadki i z pewnością nie będziecie mieć problemów z typowymi płaskimi wtyczkami, takimi jakie są używane w ładowarkach i innych tym podobnych urządzeniach. Będąc na Krecie możecie mieć do czynienia z planowanymi przerwami w dostawie prądu, oczywiście z tymi nieplanowanymi także. Przerwy te oznaczają, że w całej okolicy nie będzie prądu przez kilkanaście minut lub nawet kilka godzin. Część większych hoteli i tawern ma swoje awaryjne generatory a miejscowych sklepikarzy takie sytuacje także nie zaskakują. W przypadkach awarii kiedy nie działają kasy fiskalne ze stoickim spokojem korzystając ze specjalnych druczków zaczynają wypisywać rachunki za Wasze zakupy. Oczywiście o ile będziecie posiadać odpowiednią ilość tradycyjnych pieniędzy gdyż płatność kartą nie będzie w takiej sytuacji możliwa. Kranówa Co prawda woda z kranu jest bezpieczna do spożycia jednak do picia zalecana jest woda butelkowana. Jeśli wasz pokój w hotelu wyposażony jest w aneks kuchenny to do przyrządzania dań ciepłych oraz parzenia herbaty spokojnie możecie używać wody z kranu. Zakaz palenia Zakaz palenia obowiązuje we wszystkich zamkniętych miejscach publicznych zgodnie z ustawą 3868/10. Warto wiedzieć, że Grecy to naród palaczy, więc papierosowy dymek może wam jednak towarzyszyć w wielu miejscach, również tych które teoretycznie są objęte zakazem. Papier toaletowy Jeśli przyjedziecie pierwszy raz na Kretę tabliczki jak ta poniżej mogą Was wprawić w osłupienie :D. Pora zatem spojrzeć prawdzie w oczy: papier toaletowy należy wyrzucać do specjalnych kubełków, które znajdziecie w prawie każdej toalecie. Wrzucenie go tam gdzie zwykle, czyli do sedesu grozi zatkaniem odpływu i powodzią :D stąd taka uprzejma prośba. Trzęsienia ziemi Zdarzają się dość często bo to aktywny sejsmicznie rejon Europy. Na szczęście jednak zazwyczaj ich siła jest tak nieduża, że nie są praktycznie odczuwalne. Czasem oczywiście zdarzają się większe wstrząsy, takie jednak mają miejsce znacznie rzadziej. Uchodźcy To jedno z najczęstszych pytań kierowanych z wyszukiwarki google do naszej strony. Spoglądając na mapę łatwo się przekonać, że Kreta nie leży na popularnych przemytniczych trasach. Z tego względu generalnie nie boryka się z napływem dużej ilości uchodźców. Rzadko się zdarza (w porównaniu z innymi wyspami) aby łódki z uchodźcami przybijały do jej wybrzeży. A jeśli już tak się zdarzy to władze Krety szybko dokonują transferu tych osób do ośrodków położonych na kontynencie. Póki co naszym zdaniem ten temat nie powinien budzić niczyich obaw. Częściej spotkacie tu pracowników z Albanii czy też Bułgarii itp. niż uciekinierów z Syrii czy też innych krajów Afryki. W 2017 roku na Krecie rozlokowano część uchodźców przebywających obecnie w Grecji. W głównej mierze były to syryjskie rodziny z dziećmi. Relokacja ta nie doprowadziła jednak do utworzenia kolejnych obozów przeznaczonych typowo dla uchodźców. Przeniesione rodziny odnalazły swoje nowe domy w mieszkaniach znajdujących się w kreteńskich miastach. Taki sposób pomocy szybko pozwala im stać się częścią lokalnych społeczności. Obecne działania władz skupiają się na pomocy obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną. Jednak w porównaniu do Polski, liczba tych migrantów jest niewielka. Godziny pracy urzędów i sklepów 1. Urzędy publiczne: poniedziałek - piątek 07:30 - 15:00 2. Urzędy pocztowe: od poniedziałku do piątku 7:30 - 14:30. W dużych miastach czas pracy może być dłuższy, ale trzeba liczyć się z tym, że w godzinach popołudniowych może być wyznaczona przerwa w Banki: poniedziałek - czwartek 8:00 - 14:30 i piątek 8:00 - 13:30. File banków w turystycznych miasteczkach i na lotniskach zwykle są czynne Sklepy są otwarte w poniedziałek i środę: 09:00 - 15:00, wtorek, czwartek i piątek: 9:00 - 14:00 i 17:30 - 21:00, sobota: 09:00 - 15:00. W rejonach turystycznych w sezonie sklepy są otwarte nawet do późnych godzin wieczornych. Pamiętajcie jednak, że w odróżnieniu od Polski w Grecji niedziela nie jest traktowana jako zwykły dzień handlowy. Nawet w szczycie sezonu turystycznego może zdarzyć się, że zwykłe sklepy (szczególnie te sieciowe typu Lidl czy też Carrefour) będą Apteki są zwykle otwarte między 8:00 a 14:00 oraz w godzinach popołudniowych między 17:30 a 21:00 w wybrane dni. Są także apteki awaryjne czynne przez 24 godziny oraz w weekendy. Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Heraklionie ul. 1821 39, 712 01 Heraklion - KretaTel.: (+30) 2810 221786 Tel. alarmowy: (+30) 2810 325242E-mail: [email protected] Plaże i leżaki ¼ greckich plaż oznaczonych Błękitną Flagą znajduje się właśnie na Krecie. W tym roku to wyróżnienie to zdobyło 128 kreteńskich plaż. Więcej informacji na ten temat znajdziecie w tym artykule. Część z tych plaż ma również udogodnienia dla osób niepełnosprawnych. Naszą listę najbardziej znanych i najciekawszych plaż znajdziecie tu: Top 20 na Kretę warto pamiętać o tym, że tylko część plaż jest piaszczysta. Dużo jest żwirowych, kamienistych lub mieszanych. Przy zejściu do wody w takich miejscach mogą przydać się specjalne buty. W sezonie każda popularna albo sensownie położona plaża obrasta w leżaki oraz parasole. Oczywiście nie ma obowiązku kupowania takiego zestawu jednak jeśli planujecie spędzić na plaży kilka godzin to raczej jest to nieuniknione. Piach w okolicach południa nagrzewa się najczęściej tak, że trudno jest po nim przejść, więc wielogodzinne leżenie na nim raczej nie wchodzi w rachubę. W zależności od lokalizacji oraz infrastruktury plażowej dwa leżaki z parasolem wypożyczycie od około 5-6 € do nawet kilkunastu euro w znanych i obleganych miejscach. Jest to opłata całodzienna. Przy czym nie ma kompletnie znaczenia, że np. chcecie spędzić na plażowaniu tylko 2-3 godziny. W niektórych miejscach pobierane są trochę niższe opłaty np. od godziny 16-17. Nie jest to jednak reguła, ponieważ obecnie często nawet późnym popołudniem pobierane są pełne opłaty. Oczywiście aby opłacić leżaki nie musicie nigdzie chodzić. Jeśli już zajmiecie leżaki to Grek pobierający opłatę sam Was znajdzie i podejdzie. W mocno turystycznych miejscach za leżaki można już płacić kartą. Na plażach nie leżących na turystycznych szlakach nadal króluje gotówka. Mała uwaga odnośnie bardzo popularnych miejsc takich jak Balos, czyli takich do których codziennie jadą tłumy ludzi. Może się tak zdarzyć, że gdy zostawicie swoje leżaki i pójdziecie się kąpać to ktoś kto właśnie przyjechał “uczynnie” te leżaki zawłaszczy. Nie jest to reguła, jednak ostrzegamy, że takie sytuacje także się zdarzają. Nudyzm Na Krecie istnieją ośrodki wypoczynkowe przeznaczone w całości specjalnie na potrzeby nudystów. Dość często można spotkać także plaże tylko dla “golasów”, choć zazwyczaj plaża jest po prostu podzielona na część tekstylną i oraz sąsiednią dla nudystów. Najczęściej zdarza się, że na styku obu kawałków plaży jedni i drudzy opalają się i kąpią w swoim gronie. A więc … co kto lubi. Podróżowanie po wyspie Samodzielne zwiedzanie wyspy to najlepszy sposób na jak najlepsze jej poznanie, toteż zawsze gorąco namawiamy do planowania i organizowania własnych eskapad. Najbardziej komfortowym sposobem przemieszczania się będzie oczywiście samochód, jednak trzeba pamiętać, że koszty wypożyczenia auta i jego tankowania są niemałe. Ceny wynajmu mocno poszły w górę w 2021 roku i niestety nadal utrzymują się na bardzo wysokim poziomie. Zmniejszyła się też dostępność niewielkich i tanich samochodów. Obecnie aby móc podróżować autem zaliczanym do klasy A lub B trzeba złożyć rezerwację kilkanaście tygodni wcześniej. Planując podróże samochodem w 2022 roku trzeba też wziąć pod uwagę bardo wysoki koszt benzyny. Obecnie w miejscowościach turystycznych cena za litr benzyny potrafi dochodzić nawet do 2,5 €. Dodatkowym utrudnieniem, szczególnie dla mało doświadczonych kierowców, są kreteńskie drogi. W górzystej części wyspy jeździ się o wiele trudniej niż po polskich nizinach. Jeśli jednak za kierownicą czujecie się pewnie to warto wypożyczyć auto, zaopatrzyć się w dobrą mapę oraz przewodnik i śmiało ruszać w drogę!Jeśli nie chcecie lub nie możecie wypożyczyć auta to wcale nie oznacza to, że musicie pożegnać się planami samodzielnego zwiedzania Krety. Warto wiedzieć, że działa tu przedsiębiorstwo KTEL, którego komfortowymi autokarami dojedziecie w wiele miejsc. Trzeba tylko pamiętać aby dokładnie sprawdzić tabele odjazdów autobusów oraz zaplanować wycieczkę odpowiednio wcześniej .W odległe miejsca autobusy jeżdżą rzadko (1-2 razy dziennie), a czasami konieczne jest wykonanie przesiadki. Więcej o KTEL- przeczytacie w tym artykule. Obecnie w większości autokarów działa wi-fi. W związku z pandemią trzeba się liczyć ze zmianami w funkcjonowania komunikacji zbiorowej. Znany i popularny KTEL mocno okroił ilość połączeń. Jeśli planowaliście w te wakacje korzystać z tego sposobu przemieszczania się po wyspie to koniecznie sprawdzajcie na bieżąco nowe rozkłady jazdy. Aktualne rozkłady jazdy dla rejonu Chania, RethymnoAktualne rozkłady jazdy dla rejonu Heraklion, Sitia, Agios Nikolaos, Ierapetra Wzdłuż znacznej części wybrzeża Krety pływają też promy, dzięki którym można dostać się do wielu fajnych miejscowości (zwłaszcza na południu Krety). Połączenia te pozwalają zaplanować sporo ciekawych wycieczek. Godziny rejsów są udostępnione w internecie, więc można je sprawdzić jeszcze przed wyjazdem z Polski. Warto przy okazji wiedzieć, że ilość rejsów oraz tabele godzinowe są inne w przypadku miesięcy letnich, a inne w zimowych. Z planowaniem należy więc poczekać aż pojawią się letnie “rozkłady jazdy”. Połączenia promowe Wzdłuż części południowego wybrzeża Krety regularnie pływają promy ANENDYK, dzięki którym można dostać się do wielu kilku miejscowości na wyspie. Połączenia te pozwalają zaplanować sporo ciekawych wycieczek. Ilość rejsów oraz tabele godzinowe są inne w przypadku miesięcy letnich, a inne w zimowych, więc szczegółowe planowanie można rozpocząć dopiero po opublikowaniu aktualnych harmonogramów. ANENDYK oferuje rejsy na dwóch podstawowych kierunkach: Paleochora - Sougia - Agia Roumeli oraz Chora Sfakion - Loutro - Agia Roumeli. Dodatkowo w określone dni z portów tych możliwe jest dopłynięcie do wyspy Gavdos położonej na południe od Krety. W miesiącach wiosennych i jesiennych trzeba brać też pod uwagę to, że w razie braku odpowiedniej pogody, kursowanie promów może być czasowo zawieszone. Połączenia obsługujące powroty turystów z wąwozu Samaria są synchronizowane z odjazdami autobusów KTEL. W każdej z miejscowości (Sougia, Paleochora oraz Chora Sfakion) kierowca realizujący kurs odjeżdża dopiero po przypłynięciu promu. W tym roku w kwietniu popołudniowy rejs promu z Agia Roumeli do Chora Sfakion (przez Loutro) będzie realizowany o godzinie 17, natomiast od maja godzina wypłynięcia zostanie przesunięta na Identyczny rozkład kursowania będzie obowiązywał na trasie Agia Roumeli – Sougia – Paleochora. Na dosyć gęstą siatkę połączeń mogą również liczyć te osoby, które chciałby dostać się z Chora Sfakion do Loutro. W tym wakacyjnym sezonie każdego dnia w obie strony będzie dostępnych aż siedem połączeń. Jednak część z nich będzie zabierać na pokład tylko pieszych. Dużym atutem tego połączenia jest o wiele niższa cena w stosunku do prywatnych rejsów kosztujących nawet 20 € od osoby. Koszt pojedynczego biletu połączenia promowego ANENDYK na tej trasie to zaledwie 6 €. Rozkład połączeń ANENDYK znajdziecie na stronie: Aktualny cennik dostępny jest na stronie: anendyk_ceny_biletów Od czerwca 2018 roku swoją działalność zainaugurował nowy armator ΝΕΝ Κρήτης. Docelowo rejsy obsługiwane przez statek Apollon K. mają łączyć wszystkie porty począwszy od Chora Sfakion, a skończywszy na Paleochorze. Obecnie jednak połączenia realizowane przez NEN Κρήτης obejmą rejsy na następującej trasie: Chora Sfakion – Loutro – Agia Roumeli – Sougia. Ceny jakie oferuje nowy armator są jak na razie niższe niż w Anendyk. Tankowanie samochodu Stacje benzynowe są zazwyczaj otwarte przez 7 dni w tygodniu w godzinach od 07:00 do choć niektóre punkty są zamknięte w niedziele. Dostępne są typowe rodzaje paliwa. Zabronione jest wożenie paliwa w kanistrach, więc przed wyjechaniem w odległe górskie tereny, na których stacje paliw są rzadkością upewnijcie się czy macie pełny też wiedzieć, że na kreteńskich stacjach nie ma samoobsługi, więc po podjechaniu pod dystrybutor zaraz podchodzi pracownik, któremu podajecie tylko kwotę za jaką chcecie zakupić paliwo. Benzyna jest dużo droższa niż w Polsce. W czerwcu 2022 roku średnia cena za litr w Chanii wynosi 2,424 €. Dla porównania w 2019 roku za litr bezołowiowej płaciliśmy około 1,8 €. Przepisy drogowe W tej kwestii nie ma wielu niespodzianek, ponieważ obowiązują tu w większości międzynarodowe przepisy ruchu drogowego. Ruch jest prawostronny, jeździmy w pasach bezpieczeństwa, a jeśli poruszamy się skuterem, quadem bądź motocyklem to obowiązkowo zakładamy kask. Dzieci muszą jeździć w fotelikach samochodowych. Do 13. roku życia dzieci nie mogą jeździć na przednich siedzeniach. Rozmowy przez telefony komórkowe są dopuszczone jedynie przez zestawy głośnomówiące. Jadąc New National Road łamanie ograniczenia prędkości może skończyć się mandatem, gdyż od kilku lat policja zaczęła batalię z piratami drogowymi. Kontrole są dość częste i warto wiedzieć, że dla turystów na ogół nie ma taryfy ulgowej jeśli chodzi o łamanie przepisów. Od 2014 roku działają też radary, a ściągalność mandatów znacznie wzrosła. Jeśli więc dostaniecie już mandat za wykroczenie to lepiej opłacić go bez zbędnej zwłoki. W czasie sezonu turystycznego policja lubi robić naloty na miejscowości turystyczne i bez litości wystawia wtedy mandaty na wszelkiego rodzaju wykroczenia. W czasie dnia nie należy włączać świateł mijania, uruchamiamy je jedynie w po zmroku i w tunelach. Maksymalne dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi wynosi nieco więcej niż w Polsce, bo 0,5 prędkości na drodze narodowej to 90 kilometrów na godzinę, na krajowych: 70-90 km/h, na obszarze zabudowanym: 50 km/h. Więcej informacji na temat poruszania się po kreteńskich drogach znajdziecie w osobnym artykule. Baza noclegowa Planując swój pobyt na Krecie możecie wybierać spośród ofert różnego rodzaju pensjonatów, kwater prywatnych oraz bardzo bogatej bazy hotelowej. Zdecydowana większość hoteli znajduje się w miejscowościach położonych wzdłuż bardziej popularnego północnego wybrzeża Krety. W zależności od kosztu doby, hotele oferują bardzo zróżnicowany zakres oraz jakość usług. Nie brakuje ofert tanich, prostych w dwugwiazdkowych hotelach, jak i również wśród znacznie droższych wielkich pięciogwiazdkowych "samowystarczalnych kombinatów" SPA, które w cenie doby hotelowej oferują również wiele dodatkowych atrakcji. Oferta jest w tej chwili tak zróżnicowana, że praktycznie każdy będzie w stanie wybrać hotel, który będzie odpowiadać jego wymaganiom - oczywiście z uwzględnieniem zasobności portfela. Te osoby, które planują indywidualny pobyt na Krecie, powinny z odpowiednim wyprzedzeniem wyszukać oraz zarezerwować miejsca noclegowe. W sporej części popularnych miejscowości znalezienie wolnych pokoi w takich miesiącach, jak lipiec, czy sierpień może być bardzo trudnym zadaniem. Zależność ta dotyczy także południowego wybrzeża, gdzie np. noclegi w Loutro trzeba rezerwować najpóźniej w styczniu. Przy organizacji indywidualnego wyjazdu warto pamiętać że oferty w prywatnych pensjonatach tych z dobrymi opiniami znikają szybkom więc planowanie i rezerwacje należy rozpocząć kilka miesięcy przed wakacjami. Oczywiście później także da się zarezerwować noclegi, jednak w miarę zbliżania się wysokiego sezonu na rynku zostają oferty drogie albo słabsze. W przeglądaniu ofert noclegowych bardzo pomogą wyszukiwarki typu to proste i przyjazne narzędzia z rozbudowanym systemem ocen klientów i ich recenzji. Jeszcze na koniec słówko odnośnie standardu hoteli na Krecie. Podobnie jak w Grecji działa tu nieco inny system przyznawania gwiazdek hotelowych. Warto się zapoznać z tym systemem aby uniknąć niespodzianek na miejscu, bo standard tamtejszych hoteli ocenionych na trzy czy cztery gwiazdki będzie odczuwalnie niższy od polskich hoteli posiadających podobną oceną. System oceny hoteli Zorganizowany wypoczynek Obecnie wyloty na Kretę oraz do Grecji dostępne są w ofercie dużej ilości biur podróży. Wiele z nich sprzedaż wyjazdów na konkretne sezony wakacyjne rozpoczyna zazwyczaj z około rocznym wyprzedzeniem w ramach tak zwanej oferty First Minute. Dominującą formą wypoczynku proponowaną przez touroperatorów jest All Inclusive. Jeśli macie zamiar skorzystać z formy zorganizowanego wypoczynku to zachęcamy Was do skorzystania z wyszukiwarki udostępnionej przez gdzie w jednym miejscu zgromadzone zostały oferty wakacyjnych wyjazdów oferowane przez większość dużych i cenionych polskich biur podróży. Nowy podatek rezydencyjny Od 2018 roku w Grecji są pobierane tzw. opłaty rezydencyjne. Nowy podatek jest obowiązkowy a pobierane stawki są uzależnione od wysokości standardu hotelu lub prywatnego apartamentu. Według nowych przepisów stawki opłaty klimatycznej dla hoteli wyglądają następująco: obiekty o kategoryzacji 1-2 gwiazdki – podatek w wysokości 0,5€ za dobę obiekty o kategoryzacji 3 gwiazdki – podatek w wysokości 1,5 € za dobę obiekty o kategoryzacji 4 gwiazdki – podatek w wysokości 3 € za dobę obiekty o kategoryzacji 5 gwiazdki – podatek w wysokości 4 € za dobę Jak podają najnowsze źródła w przypadku pensjonatów obowiązuje jedna stawka, która wynosi 0,5 € z za dzień. Nowy podatek jest naliczany od pokoju (nie od osoby). Podatek ten najczęściej jest uiszczany w momencie meldunku, choć w przypadku prywatnych pensjonatów rezerwowanych przez jest on już wliczony w cenę najmu. Więcej informacji o tym podatku znajdziecie w naszym newsie Podatek rezydencyjny w Grecji. Gdzie zjeść i wypić Kreteńska i grecka kuchnia to jedna z najzdrowszych i najsmaczniejszych. Jakość i świeżość lokalnych produktów jest receptą na smaczne choć na ogół proste dania. Jednak aby spróbować prawdziwej lokalnej kuchni nie wystarczy pójść byle turystycznych miejscowościach najczęściej natraficie na knajpki, gdzie owszem są także dania kuchni kreteńskiej, jednak najczęściej nie smakują one aż tak dobrze jak powinny. Ponadto wybór dań lokalnej kuchni jest zazwyczaj ograniczony do najbardziej znanych i popularnych. Zjecie tu moussakę czy souvlaki ale horty czy ośmiornicy w winie już nie. Aby zjeść dobrze należy poszukać tawerny z dala od turystycznego zgiełku. Oczywiście lokalni mieszkańcy znają dobre miejsca tylko wiedzę tę raczej zachowają dla siebie ;-)Jeśli jednak chcecie poszukać takiego lokalu w dużych miastach to naszym zdaniem trzeba odejść od portu oraz głównych atrakcji turystycznych. Zagłębiając się w mniej znane uliczki znajdziecie dobre tawerny (ταβέρνα), które często są dosyć niepozorne oraz mają nieco przaśny wygląd (np. krzesła nie od pary ;-)). Właśnie w takich miejscach jest zazwyczaj smaczniej i taniej… Można też popatrzeć gdzie siedzą lokalsi, nie należy jednak sugerować się wyborem młodych Greków, gdyż ci często preferują nowoczesne lokalne fast foody. W małych miejscowościach nieturystycznych i wioskach są dużo lepsze tawerny, a serwowane jedzenie jest o wiele pyszniejsze. Jedzą w nich lokalni mieszkańcy, więc jakość jedzenia musi być po prostu dobra. W zupełnych “dziurach” może się zdarzyć tak, że nie będzie karty dań a wybór będzie ograniczony do 2-3 potraw, które danego dnia aktualnie przygotował kucharz. Jeśli chcecie zjeść rybę warto poszukać specjalnego rodzaju tawerny, tzw. psarotawerny Ψαροταβέρνα, czyli tawerny rybnej. Należy się jednak naszykować na większy wydatek, gdyż świeże ryby są drogie. Kreteńczycy lubią przesiadywać w tzw. ouzeri, gdzie serwowany jest lokalny trunek ouzo wraz z małymi przekąskami czyli meze. Drugie ulubione miejsce zwłaszcza starszych panów to kafeneío (καφενείο), które można porównać do kawiarenek, gdzie podawana jest tradycyjna grecka kawa ellinikó kafé (ελληνικό καφέ) wraz ze szklanką wody. Kreteńczycy uwielbiają spędzać tu długie godziny, w czasie których sączą powoli kawę naprzemiennie z wodą. To w takich lokalach odbywają się gorące polityczne, sportowe i życiowe dyskusje. Kαφενείο są więc ważną częścią życia społecznego. Pań w takich miejscach nie zauważyliśmy, gdyż lokale te są przeznaczone dla mężczyzn. Przy okazji nadchodzącego sezonu wakacyjnego Unia Ochrony Konsumentów na Krecie (Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης) przypomina o prawach, jakie przysługują turystom oraz innym osobom korzystającym z usług obiektów gastronomicznych w Grecji. W kilku zwięzłych punktach zawarte zostały podstawowe aspekty, na jakie trzeba zwrócić uwagę będąc w tego typu miejscach. Napiwki W tawernach, restauracjach czy taksówkach mile widziane są napiwki w wysokości 5-10% rachunku. Jeśli jesteście zadowoleni z jakości posiłku oraz jakości obsługi to pomyślcie o tym aby zostawić kilka drobnych monet, odpowiadających tej wartości. Muzea Kreta jest pełna muzeów i stanowisk archeologicznych, do większości których należy kupić bilet wstępu. Zdarzają się jeszcze nieliczne miejsca, do których wstęp jest darmowy, jednak z każdym rokiem ich liczba zmniejsza się. Do niedawna koszty zwiedzania były niskie, niestety od 1 kwietnia 2016 roku znacząco wzrosły ceny biletów wstępu do najbardziej znanych miejsc. Największe wzrosty cen odnotowały kluczowe miejsca takie jak pałac w Knossos, Muzeum Archeologiczne w Heraklionie, czy bilet wstępu na wyspę trędowatych, czyli Spinalongę. Wykaz najważniejszych zmian znajdziecie w tym newsie:Aktualny cennik biletów wstępu do muzeów i na wykopaliska W 2018 roku w Grecji został uruchomiony pilotażowy program sprzedaży e-biletów. Na razie na Krecie można w ten sposób kupić bilety do Knossos oraz do Muzeum Archeologicznego w Heraklionie, a także bilet łączony do obydwu tych miejsc. To wygodna opcja, do wypróbowania której zachęcamy, bo mając e-bilet nie musicie już stać w kolejkach do kas. Mamy nadzieję że z czasem możliwość nabycia elektronicznych biletów obejmie wszystkie muzea i wykopaliska na Krecie i w Grecji. O tym jak i gdzie kupić e-bilet piszemy w tym artykule: jak kupić e-bilet Kościoły Większość mieszkańców Krety jest wyznania prawosławnego. To bardzo religijna społeczność, więc na wyspie znajdziecie naprawdę wiele dużych kościołów oraz niezliczoną ilość małych kościółków i kapliczek, które można spotkać zarówno przy plażach, w wąwozach, jaskiniach, czy na górskich szczytach. Bywa że są one budowane pod okolicznymi skałami, do których są jakby “doklejone”. W niektórych takich miejscach Kreteńczycy zbierają się raz na rok przy okazji lokalnego święta. Na co dzień opiekują się nimi okoliczni mieszkańcy. Najczęściej można do nich wejść, gdyż rolę zamka może pełnić np. zagięty gwóźdź. Duże monastyry także na ogół można zwiedzać, co jednak wiąże się z uiszczeniem stosownej opłaty oraz z koniecznością zachowania reguł skromnego stroju. Na terenie klasztorów czasem można robić zdjęcia, a czasem nie. Zasady ustalają mnisi. Warto też wiedzieć, że każdy klasztor ma ustalone godziny wstępu dla odwiedzających. Jeśli będziecie mieli w planach zwiedzanie takiego miejsca sprawdźcie koniecznie najpierw godziny otwarcia. TOP 12 popularnych miejsc na Krecie Kreta jest dość dużą wyspą, więc ciekawe i piękne miejsca są rozrzucone praktycznie na całej jej powierzchni. Jeśli wybieracie się tam po raz pierwszy trudno jest wybrać i zobaczyć wszystkie najważniejsze atrakcje. Ich dostępność jest też ograniczana przez lokalizację Waszego hotelu oraz czas i środki finansowe, jakie chcecie przeznaczyć na zwiedzanie. Wypożyczenie samochodu na kilka dni oznacza, że wybierając cele podróży należy przeprowadzić ostrą ich selekcję. Aby nie zagubić się w gąszczu możliwości wybraliśmy 12 różnych najważniejszych i najchętniej odwiedzanych miejsc położonych na całej wyspie. To must-see oczywiście nie oznacza, że podczas jednego wyjazdu trzeba zobaczyć wszystkie te miejsca. Top 12 to tylko podstawa, inspiracja i ułatwienie do zaplanowania swoich wakacji. My proponujemy wybrać te miejsca, które położone w niewielkiej odległości od hotelu. Dodatkowe propozycje mniej popularnych i mniej znanych miejsc znajdziecie na naszej mapie i w indeksie ciekawych on stale przez nas uzupełniany, tworzymy go na podstawie swoich doświadczeń. Piesze szlaki na Krecie Oprócz pięknych plaż oraz starożytnych zabytków na wyspie jest mnóstwo wąwozów oraz górskie szlaki, które przyciągają osoby preferujące aktywny wypoczynek i piesze wędrówki. Spora część szlaków jest relatywnie łatwa, inne mają zróżnicowany stopień trudności, a niektóre są bardzo trudne i niebezpieczne. Do tych ostatnich miejsc jeśli nie macie stosownych umiejętności oraz przygotowania sprzętowego nie należy chodzić. Namawiamy do tego aby wybierając się w teren dobrze przygotować się dobrze nawet do pozornie łatwych przejść. Może się zdarzyć, nawet w przypadku często uczęszczanych miejsc, że to co miało być prostą i przyjemną wycieczką kończy się zupełnie inaczej. Niezbędne jest dobre trekkingowe obuwie, woda, nakrycie głowy, prowiant, krem przeciwsłoneczny. Jeśli szlak jest mało uczęszczany (albo wcale) niezbędna będzie dobra mapa terenu (Avenza, Anavasi), GPS z mapą np. Locus Map, naładowany power bank. Telefon komórkowy może nie mieć zasięgu, trzeba o tym pamiętać i wychodząc na szlak zostawić w hotelu/pensjonacie informacje dokąd się wybieracie i kiedy planujecie powrót. Kreteńskie góry oraz inne szlaki są wymagające i mogą być niebezpieczne, a letnie słońce jest bezlitosne. Po prostu trzeba o tym pamiętać. Więcej informacji na ten temat można przeczytać w tym artykule. Kreta administracyjnie Kreta (gr: Κρήτη) to największa grecka wyspa i piąta co do wielkości wyspa Morza Śródziemnego. Mimo silnych więzi, jakie łączą Kretę z Grecją kontynentalną wyspa ta do dnia dzisiejszego zachowała swój odrębny dialekt językowy oraz lokalne tradycje kulturowe. O odrębności niech świadczy również to, że większość mieszkańców zapytanych o pochodzenie w pierwszej kolejności powie, że są Kreteńczykami, a dopiero potem określą się jako Grecy. Podział administracyjny W wyniku reformy administracyjnej przeprowadzonej w 1987 roku Kreta została wydzielona jako jeden z 13 regionów Grecji. Kolejna reforma administracyjna przeprowadzona w 2011 roku zmniejszyła liczbę regionów do 7, jednak utrzymany został status Krety jako odrębnego regionu. Największym miastem tej wyspy jest Heraklion, który pełni również funkcję stolicy. Kreta podzielona jest na cztery nomosy (prefektury): Chania, Rethymno, Heraklion oraz Lasithi (ze stolicą w Agios Nikolaos). Od stycznia 2011 roku funkcję gubernatora tego regionu pełni Stavros Arnaoutakis (Panhelleński Ruch Socjalistyczny). Najważniejsze miasta: Heraklion (Iraklio, Candia) 131 tys. mieszkańców Chania (Hania) 53 tys. mieszkańców Rethymno 28 tys. mieszkańców Ierapetra 24 tys. mieszkańców Agios Nikolaos 19,5 tys. mieszkańców Sitia 14 tys. mieszkańców Transport Loty czarterowe to dosyć wygodny i najczęstszy sposób podróżowania na Kretę. W chwili obecnej najpopularniejsze firmy realizujące tego typu połączenia z Polski to: Aegean Airlines Enter Air Travel Service Ellinair Ryanair Ruch lotniczy na Krecie obsługiwany jest przez trzy lotniska, przy czym tylko dwa największe obsługują główny ruch spoza terytorium Grecji. Najważniejsze lotniska Krety to: Międzynarodowe lotnisko im. "Nikosa Kazantzakisa" w Heraklionie (Κρατικός Αερολιμένας Ηρακλείου, "Νίκος Καζαντζάκης") Międzynarodowy Port Lotniczy im. w Chanii Port lotniczy w Sitia (Pas startowy o długości ok 2km, wykorzystywany głównie do obsługi ruchu lokalnego). Od 2016 roku lądują tu też wybrane linie spoza terytorium Grecji. Od dłuższego czasu rozważana jest również budowa nowego międzynarodowego portu lotniczego w miejscowości Kastelli (obok istniejącego już lotniska wojskowego). Ze względu na problemy z finansowaniem, a co za tym idzie również kłopotami z pozyskaniem dofinansowania z środków Unii Europejskiej, inwestycja ta znajduje się jedynie w sferze dalekosiężnych planów. Osoby które chcą się jednak dostać na Kretę wraz z własnym samochodem będą musiały skorzystać z pośrednictwa promu. Obecnie najczęściej wybierane połączenia to rejsy z Włoch (Wenecja) oraz kontynentalnej Grecji (Pireus). Dominującą rolę w obsłudze tego rodzaju transportu odgrywają porty położone w Heraklionie oraz w Chanii (Souda). Najpopularniejsi armatorzy operujący na tych trasach to: Hellenic Seaways ANEK Lines Minoan Lines Superfast Ferries Przykładowe oferty wypoczynku na Krecie Oczywiście to nie wszystkie oferty wypoczynku na Krecie. Znacznie więcej znajdziecie bezpośrednio na portalu Data publikacji: 2016-07-08 Data modyfikacji: 2022-06-26 Wszystkie treści i zdjęcia występujące w serwisie są naszą własnością. Wykorzystanie ich w dowolnej formie wymaga pisemnej zgody autorów. Największa wyspa Grecji, piąta największa wyspa basenu Morza Śródziemnego. Kreta skupia w sobie wszystko to, o czym marzy turysta. Piękne plaże, nowe smaki i zapachy, atrakcje turystyczne od ruin po oceanarium, które urządzono w nieczynnej już bazie wojskowej USA. Tu nie można się nudzić!Czego nie można przegapićPołudniowo-zachodnią część Krety zajmują Góry Białe, w których znaleźć można Wąwóz Samaria - jeden z najdłuższych w Europie. Jego dostępną dla turystów długość szacuje się na… 16 kilometrów! Tylko tutaj spotkać można kreteńską kri-kri, czyli dziką kozę. Przejście wyznaczonej dla turystów trasy zajmuje około 6 godzin, a do najpopularniejszych należy zejście do poziomu morza z wysokości stóp Gór Białych znajduje się kolejna atrakcja – zasilane górskimi strumieniami jezioro Kournas, jedyne słodkowodne na wyspie. Szczęśliwcy mogą tu spotkać żółwie i się na centralny wschód dotrzemy do płaskowyżu Lassithi i jego Jaskini Dikti oraz grot w Matala. Do ulokowanej na zboczu góry jaskini doprowadzi nas całkiem stroma ścieżka. Wewnątrz znajdują się niezwykłe formy naciekowe oraz staw. Tu narodził się mityczny Zeus! Nieopodal, w miejscowości Matala znajdują się wyrzeźbione w klifie groty, które zgodnie z legendą były pierwszymi katakumbami poznaniu niezwykłych walorów przyrodniczych i naturalnych wyspy, przenieśmy się choć na chwilę do miast. Bez wątpienia wart uwagi jest Rethymnon, pełen weneckich zabytków. Największym z nich jest Fortezza, czyli masywna twierdza, dalej Fontanna Rimondi, Loża Wenecka, brama Megali Porta oraz… wąskie urokliwe uliczki. Znajdziemy tu również muzeum archeologiczne, a po całodziennym zwiedzaniu z przyjemnością odpoczniemy na pięknej piaszczystej to jednak przede wszystkim ruiny. I to ruiny nie byle jakie, bo ruiny pałaców, których powstanie datuje się na lata 2000 – 1400 Miejscowości Knossos, Zakros i Fajstos obfitują w minojskie pałace, które kojarzyć się nam mogą z greckimi koniec udajmy się w okolice stolicy – Heraklionu. Tam, w miejscowości Gournes, czeka na nas Cretaquarium, gdzie w nieczynnych już budynkach dawnej bazy wojskowej USA znajdują się akwaria z rybami basenu Morza mieszkańcaKafeniony, czyli kawiarnie – to tutaj męska część kreteńskiej społeczności spędza wieczory. Mieszkańcy Krety respektują sjestę po popołudniowym posiłku, w pełni pracując rankami. Warto również pamiętać, że mieszkańcy wyspy najpierw czują się Kreteńczykami, a dopiero potem wiedzieć, że…* Ci, dla których 6-godzinny marsz przez Wąwóz Samaria jest zbyt wielkim wysiłkiem, mogą zdecydować się na wybór ścieżki krótszej, obejmującej wejście na około 2 kilometry w głąb wąwozu.* Każdy kto wybiera się do Wąwozu Samaria powinien pamiętać o zabraniu wody oraz ubraniu wysokich butów.* Do jednego z najpiękniejszych miejsc na wyspie – Laguny Balos – najłatwiej będzie dostać się statkiem z Kissamos. Co prawda istnieje możliwość dojazdu samochodem, jednak droga jest bardzo stroma i wiedzie wzdłuż niezabezpieczonego barierkami urwiska.* Groty w Matala podobno zamieszkiwane były przez Hipisów w latach 60-tych XX lotniczy na Kretę obsługują dwa lotniska – Port Lotniczy Daskalogiannis w miejscowości Chania oraz Port Lotniczy Heraklion im. Nikosa Kazantzakisa w stolicy wyspy. Kret to bardzo ciekawe stworzenie, nie zawsze mile widziane w przydomowym ogrodzie. Należy do ssaków owadożernych, jego pokarm stanowią dżdżownice,… Ciekawostki z życia kretaCo stanowi posiłek kreta?Czy krety są chronione przepisami prawa?Jakie domowe sposoby na kreta warto wykorzystać?Jak pozbyć się kreta z ogrodu kiedy nie mamy czasu? Kret to bardzo ciekawe stworzenie, nie zawsze mile widziane w przydomowym ogrodzie. Należy do ssaków owadożernych, jego pokarm stanowią dżdżownice, owady oraz ich larwy. Zamieszkuje głównie północne obszary Europy i Azji. Zanim zaczniemy na dobre prowadzić walkę z tym zwierzątkiem warto poznać jego zwyczaje i styl życia. Najpierw wroga trzeba poznać. Następnie dobrze przemyśleć jak pozbyć się kreta ze swojego terenu. Ciekawostki z życia kreta To małe stworzenie niestety pozbawione jest możliwości widzenia, ponieważ całe swoje życie spędza pod powierzchnią ziemi. Dzięki silnym łapom w kształcie łopat tworzy kilometry podziemnych tuneli, tam organizując swoje życie. Idealny wręcz słuch i zmysł czucia sprawia, że kret z łatwością wyszukuje swoje potencjalne pożywienie. Dla człowieka wyczulone zmysły to niestety zła wiadomość. Bardzo trudnym zadaniem jest złapanie kreta na swojej działce. Co kilka godzin te urocze stworzenia usuwają ziemię z tuneli tworząc kretowiny na powierzchni gruntu. Uprzykrzając życie ogrodnikom narażają się na niechlubne miano niszczycieli trawników i przepięknych rabat. Całe lato tworzą podziemne gniazda, w których zbierają pożywienie na zimę. Nie zasypiają jednak, prowadzą aktywny tryb życia głęboko pod ziemią. Krety nie przepadają za towarzystwem, stąd na jednej działce zazwyczaj mieszka jeden osobnik, pod warunkiem, że nie jest to okres wiosenny, kiedy samice rodzą około 6 młodych potomków. Największa aktywność tego ssaka przypada na godziny poranne i właśnie wtedy właściciele maja okazję pozbyć się nieproszonego gościa. fot. Jakie są najlepsze domowe sposoby na kreta ? Co stanowi posiłek kreta? A może warto pogodzić się z tym miłym osobnikiem? Sposobów na skuteczne pozbycie się kreta jest wiele, ale czy nie warto zastanowić się nad dobrymi stronami posiadania kreta na swojej posesji? Ze względu na miejsce zamieszkania oraz sposób życia może stać się naszym przyjacielem. Dietę tego osobnika stanowią często szkodniki roślin, z którymi bezskutecznie próbujemy walczyć. Krety uwielbiają: larwy chrabąszczy, dżdżownice, żaby, ślimaki, drutowce, pędraki. Ilość pokarmu, jaką zjada przeciętny kret znaczenie przekracza jego wagę, więc w ciągu dnia może zniszczyć szkodniki, które podjadają trawnik czy rośliny. Dodatkowo, kret nie zjada roślin. Niestety podczas kopania tuneli często uszkadza ich podziemną część. Czy krety są chronione przepisami prawa? Prawo reguluje kwestie ochrony kreta. Jak się pozbyć kreta z działki jeśli zgodnie z prawem jest on objęty częściową gatunkową ochroną. Pomimo jego zasług związanych ze zwalczaniem szkodników wielu ogrodników nie chce kopców na działce, zniszczonych rabat, czy warzywników. Na szczęście istnieje wiele sprawdzonych zgodnych z przepisami sposobów, które warto wypróbować na swojej działce. Ważne, aby być cierpliwym i nie zrażać się niepowodzeniami. Często walka z kretem trwa latami a gdy uda nam się pozbyć jednego z nich, po kilku tygodniach a czasem nawet dniach pojawia się następny. fot. Czy zastanawiałeś się kiedyś jak się pozbyć kreta z ogrodu ? Jakie domowe sposoby na kreta warto wykorzystać? Jeśli decyzja o zastosowaniu domowych sposobów na kreta zapadła można przejść do działania. Najczęściej wymieniane skuteczne metody na kreta prezentowane na forach internetowych to: samodzielne wyłapywanie kretów, systematyczne odstraszanie, świece dymne, odstraszacze akustyczne, stosowanie roślin, których zapachu krety nie lubią, siatki na gryzonie, pułapki na krety. Najskuteczniejszym sposobem pozbycia się nieproszonego gościa z ogrodu jest krzesełko, łopata, wiadro i dużo cierpliwości. Ten skuteczny sposób na kreta opisywany na forum jest najefektywniejsza metodą. Należy cierpliwie rozsiąść się na krzesełku i czekać aż stworzenie zacznie tworzyć kopce. Bezszelestnie zbliżyć się do kretowiny i szybkim ruchem wykopać zwierzątko, umieścić we wiadrze i wywieźć daleko poza granice działki. Takie działanie wymaga cierpliwości, ale przy odrobinie wprawy z każdym kolejnym krokiem będzie łatwiej. fot. Nie jeden działkowiec zadawał sobie to pytanie, mianowicie jak pozbyć się kreta z działki raz na zawsze ? Jak pozbyć się kreta z ogrodu kiedy nie mamy czasu? Warto udać się do sklepu ogrodniczego i skorzystać z oferty gotowych produktów. W szerokim asortymencie można znaleźć świece dymne, które wypłoszą szkodnika swoim zapachem oraz odstraszacze akustyczne, których dźwięk jest dla zwierzęcia nie do zniesienia. Koniecznie należy umieścić na rabatach i trawnikach odstraszacze w postaci wiatraczków lub samodzielnie wykonanych hałasujących przedmiotów. Ogrodnicy na forach internetowych tłumaczą jak pobyć się kreta za pomocą pułapki. Aby ta metoda zadziałała należy przestrzegać kilku ważnych zasad. Obowiązkowo należy stosować rękawiczki ponieważ z racji wyczulonego węchu zwierzę nie zbliży się do zamontowanej pułapki, wręcz ominie ją szerokim łukiem. Miejsca chętnie odwiedzane przez krety można obsadzić roślinami, których nie tolerują. Sprawdzi się czosnek, bazylia, aksamitki czy komosa. Wydzielany przez nie zapach odstrasza kreta. Często przezorni właściciele już na etapie budowy, wiedząc jak trudno jest pozbyć się kretów, stosują siatki i podmurówki wokół swojego terenu. Idealna opcja, niestety koszt inwestycji jest wysoki i często nieosiągalny dla przeciętnego właściciela domku. Co zrobić kiedy kret nie daje nam spokoju? Mamy dwie opcje, zaprzyjaźnić się lub toczyć nieustanną walkę o swoje miejsce.

jak znaleźć gniazdo kreta